banjalukaforum.com

Zah je pre otvaranja ove teme tražio dozvolu i dobio je jer se radi o validnom istorijskom dokumentu, te nemam nikakav razlog da sprečim postavljanje istog. Obrisao sam mnogo uvredljivih i provokatorskih komentara sa ove teme, te molim da se u buduće isti ne ponavljaju. Kome se tekst ne dopada, ne mora ga čitati, to je suština svake teme na forumu, pa i ove.

Hvala!

_________________
Always remember that you are unique, just like everyone else...

Zahvaljujem se moderatoru na pokazanom razumijevanju, jer ja nisam pristalica pisanja bezvezbiuh i proizvoljnih komentara. Licno mislim, da je ovo veoma dobar tekst, koji odslikava politiku realizovanja Nacertanija prema Crnoj Gori. Isti obrazac je primjenjivan i prema BiH, Makedoniji, Hrvatskoj, pa i Albaniji.

Prezentirani sadrzaj ima vaspitno-obrazovni znacaj.Zasto, prosudite sami. Naravno, ovo je vidjenje jedne strane, u ovom slucaju crnogorske. Bilo bi jako dobro da neko prezentira i druga misljenja, jer bi prezentirani sadrzaju dobili na svom kvalitetu.

Smatram da je dobro na jednom mjestu imati sve o Nacertaniju, Sporazumu Cvetkovic-Macek, pa i drugim temama iz nase istorije, jer nam ta proslost omogucava da bolje razumijemo sadasnjost.

Ovaj detaljniji pristup odnosa Srbije i Crne Gore je opsti pristup, i on je detaljniji, jer ukazuje na koje je sve nacine trazena realizacija Nacertanija.Kad budemo dosli na problematiku drugih susjeda, sve ce biti puno, puno krace, i za mnoge puno podnosljivije, jer iz iskustva znam, da neki ne vole opsirne tekstove , ma o kakvim se sadrzajima radilo.
Pozdrav Zah

VELIKA SRBIJA STALNA SRPSKA OPSESIJA

Brojni današnji srpski političari, državnici, duhovnici, stručnjaci i intelektualci, kao i “prosti” ljudi (od čobanina do akademika), opsjednuti su “Velikom Srbijom”. Još od pojave “Načertanija” 1844. godine, u srcima i aktivnostima srpskih “velikodostojnika”, zavisno od prilika, “tinja” ili bukti” Velika Srbija.
Današnji zagovornici velikosrpskog državnog projekta nastoje da svoj naum ostvare na dva načina.
Jedan je “pripajanje Srbiji” svih teritorija prethodne Jugoslavije, na kojima su "Srbi" činili većinsko stanovništvo do 1918. godine. To su teritorije:
Crna Gora, koju velikosrbi smatraju “srpskom zemljom”, a Crnogorce “elitnim Sbima”; djelovi današnje Hrvatske - Dalmacije, Lika, Kordun, Banija i Slavonija; čitav Srem, Banat, Bačka i Baranja; djelovi Bosne i čitava Hercegovina; cjelokupna Makedonija, koju Srbi smatraju “Južnom Srbijom”, a Makedonce “Južnim Srbima”.
Dakle, sve ove tuđe teritorije (i nezavisne države) su proglašene “srpskim zemljama”, a Bošnjaci, crnogorski Muslimani, Crnogorci i Makedonci “preimenovani” u Srbe.
Druga “mogućnost” stvaranja Velike Srbije je “ujedinjenje Srbije, Crne Gore, Republike Srpske u Bosni i Hercegovini i Republike Srpske Krajine (koja više ne postoji ni na papiru), u jednu “srpsku državu”.
Odavno je jasno svima u Evropi, osim srpskim nacional-šovinistima, da je projekat (“načertanijevske”) “Velike Srbije” nerealan i neizvodljiv. Javni je šovinizam danas smatrati Crnu Goru “sprskom (državom) zemljom”, a Crnogorce Srbima. U Crnoj Gori ima Srba (po popisu iz 1991. godine, ispod 10 odsto) i to niko normalan ne spori, ali oni nemaju pravo da Srbiji u “miraz prinesu” crnogorsku državu.
Istim popisom (1991) iskazano je 551.557 Crnogoraca (odnosno pripadnika crnogorske nacije) i to: 380.484 u Crnoj Gori; 140.024 u Srbiji; 31.069 na teritoriji ostalih bivših jugoslovenskih republika.
Slično je i sa Makedonijom, koja nije srpska država (zemlja), jer Makedonci tako ne misle i ne smatraju se Srbima.
Ni Bošnjaci se ne osjaćaju “Srbima islamske vjere”, a to nijesu ni crnogorski, ni sandžački Muslimani.
Savremenom demokratskom svijetu je jasno, sem srpskim šovinistima, da nezavisne (nesrpske) države i nesrpski narodi u njima, neće dobrovoljno da se “utope” u zamišljenu Veliku Srbiju”. Neće da izvrše “samoubistvo u prisustvu srpskih vlasti”.
Rat, koji su (srpska) Jugoslovenska narodna armija, njen rezervni i dobrovoljački sastav, policija i paravojne jedinice, vodili za osvajanje tuđih teritorija i drugih (nesrpskih) naroda, u periodu od 1991. do 1995. godine (djelova Hrvatske, djelova Bosne i čitave Hercegovine, uništavajući Hrvate i Muslimane), kao i protiv svog, jugoslovenskog naroda - Albanaca, na Kosovu i u Metohiji, 1999. godine, raskućio je i srpski narod u Hrvatskoj, Bosni i Hercegovini i na kosmetu i nanio neprocjenjive moralne, političke, materijalne i ljudske žrtve (državi) Srbiji. Ovi ratovi su zatrli svaku želju susjednih naroda za bilo kakvom državnom zajednicom sa Srbijom.

--------------------------------------------------------------------------------
HUMANO PRESELJAVANJE STANOVNIŠTVA

Davno je "sročena", u novije vrijeme je aktuelizovana, politika "preseljavanja stanovništva" i to "humanog preseljavanja". Sjetimo se dogovora bivšeg predsjednika Savezne Republike Jugoslavije - Dobrice Ćosića i hrvatskog predsjednika - dr Franje Tuđmana u Dubrovniku, o podjeli Bosne i Hercegovine između Srbije i Hrvatske i "humanog preseljavanja stanovništva" u cilju stvaranja etnički "čistih država" "Velike Srbije" i "Velike Hrvatske".

Tokom XX vijeka bilo je nekoliko srpskih udara na Crnu Goru sa ciljem rasturanja crnogorske države i uništenja crnogorske nacionalnosti

U veoma ružnom sjećanju je “obećanje” visokog političkog i državnog funkcionera Srbije - predsjednika Srpske radikalne stranke, četničkog vojvode i potpredsjednika Vlade Republike Srbije, dr Vojislava Šešelja o “humanom preseljavanju” Crnogoraca iz Srbije i Muslimana iz Raške u Crnu Goru, kao i Srba iz Crne Gore u Srbiju, ako Crna Gora “obnovi” svoju nezavisnu državu. Veoma “humana politika”, nema šta.
Poznato je da se svaki nacionalizam zasniva na negiranju drugih naroda. Nacionalizam “ne podnosi” egzistenciju drugih naroda u svojoj nacionalnoj i istorijskoj sredini. Dominacija “svog” nad “drugim” narodima, smatra se “svojim istorijskim pravom”. Umišljena “humana” preseljavanja nacionalisti “tumače” kao “manje zlo” od suživota u državi. Takav pristup doveo je do tragedije svih naroda u Hrvatskoj, Bosni i Hercegovini, na Kosmetu i u čitavoj Srbiji (“Rat Srbije sa najvećom svjetskom vojnom alijansom - NATO, 1999. godine).
Ideologija svake velikodržavne (imperijalne) politike i konkretno zamišljene “Velike Srbije”, je, rat za teritorije, za veliku pljačku i za vlast. Sve se to u Srbiji “pravda” olinjalom tezom “srpstva”, kao ideologijom i propagandom. Istovr-emeno se javno propovijeda flos-kula o “izmišljenim narodima i nacijama”, unutar “srpskog nacionalnog korpusa”. Jedino nacionalizam ima “izdajnike” u sopstvenoj naciji. A to su svi oni, koji se drugačije nacionalno osjećaju ili drugačije razmišljaju.
Dugo su na javnoj političkoj sceni velikosrpski hegemonizam, šovinizam i imperijalizam u svim oblicima: teritorijalnom, državnom, nacionalnom, političkom, vjerskom, kulturnom i svakom drugom pogledu.
Konačno, i poslije svih srpskih ratova, protiv “svih i svakoga” i dalje je “otvoreno srpsko nacionalno i državno pitanje”. Velika Srbija je neostvarljiva. Sadašnja Republika Srbija formalno nije “samostalna i nezavisna država”, jer je u svijetu kao takva nepriznata.
Srpsko “nacionalno pitanje” moguće je riješiti na ustavan i zakonit način, proglašavanjem nezavisne države Srbije u njenim državnim (avnojevskim) granicama, kao građanske države. Mnogi srpski političari smatraju da Srbija treba da bude “federacija regija” (srpskih) - Šumadije, Vojvodine, Kosmeta, Raške oblasti i drugih. Srpski nacionalisti se “trude” da i Crna Gora bude “regija” u Srbiji.
Nije dopušteno, a ni pametno, “edukovati Srbiju”, sa strane, kao što ona podučava druge, šta joj valja činiti. To najbolje znaju, njeni većinski srpski narod i manjinski narodi, kojih je u Srbiji blizu 40 odsto.
Dobjeglim Srbima, koji žele da se vrate na svoja vjekovna ognjišta, treba omogućiti i obezbijediti im sva građanska prava, političke i ljudske slobode, kao manjinske, a nekima i kao konstitutivnim narodima u tim državama. Njihova lojalnost prema tamošnjim državama se podrazumijeva, jer su one i njihove.
Očigledna je želja većine građana Srbije da Srbija bude nezavisna, samostalna i međunarodno priznata država i da, tako organizovana, gradi povjerenje među susjedima. Samo nezavisne i međunarodno priznate države, Srbija i Crna Gora, mogu graditi svoje nove međusobne odnose i saveze, neposredno i u okviru Pakta za stabilnost jugoistočne Evrope. Svaki drugi pristup će i dalje Srbe “činiti izgubljenim narodom u vremenu i prostoru, a Srbiju nestabilnom i sve manjom državom”, smatraju mnogi srpski analitičari i političari.

--------------------------------------------------------------------------------
SRPSKI UDARI NA CRNU GORU

Tokom XX vijeka bilo je nekoliko srpskih udara na Crnu Goru, zdušno pomaganih “srpstvu odanim” Crnogorcima, sve sa jasnim ciljem rasturanja crnogorske države i uništenja crnogorske nacionalnosti.
Poznata je odluka Narodne sku-pštine Srbije - o pripajanju Crne Gore Srbiji po završetku Prvog svjetskog rata, usvojena ratne 1915. godine u Nišu, neposredno uoči bježanije srpske vojske i Vlade iz zemlje, a što im je omogućila, žrtvujući sebe, crnogorska vojska.
Ova odluka je sprovedena organizovanjem nelegalne i nelegitimne “Podgoričke skupštine” 1918. godine, od strane zvanične Srbije. Crna Gora je prethodno okupirana, od strane srpske vojske, a potom bezuslovno pripojena Srbiji. Sve se odvijalo skriveno od crnogorskog naroda i mimo učešća crnogorskih legalnih državnih organa (Narodne skupštine, Vlade i Kralja). Sve je “obavljeno” za rekordno kratko vrijeme, upotrebom srpske vojske i “srpske omladine” u Crnoj Gori.
Gušeći Božićni ustanak Crnogoraca (1919 - 1926), srpska vojska i žandarmerija, predvođene Popovićem, Kalabićem i drugim, pobila je stotine ustanika, silovala stotine žena, zapalila hiljade kuća i opljačkala cjelokupnu imovinu i desetine hiljada grla stoke. Zajedno sa srpskom vojskom, bili su i mnogi zabludjeli crnogorski omladinci. O svemu ovome, uz živo narodno pamćenje, sačuvani su brojni dokumenti.


--------------------------------------------------------------------------------
DOBROVOLJNO RATOVANJE ZA SOPSTVENO UNIŠTENJE

Crna Gora je dobrovoljno ušla u Prvi svjetski rat (1914 - 1918), isključivo motivisana odbranom Srbije od Austro - Ugarske monarhije; time je bila na "pravoj" - pobjedničkoj strani i tako "izvojevala sopstveno uništenje" kao samostalne države i odavno konstitisane nacije.
Petar Plamenac, bivši ministar spoljnih poslova u Vladi Crne Gore, kaže: "Mi za rat nikoliko nijesmo bili spremni. Prvi balkanski rat i Srpsko-bugarski rat 1912/13. godine, potpuno su ispraznili naše vojne magazine. Ali, bez obzira na našu spremu, čim smo se upoznali sa sadržinom austrijskog ultimatuma Srbiji, dali smo znak Beogradu, da smo gotovi, u svakoj prilici, da sa braćom podijelimo, kako dobro, tako i zlo. Pašić nam je zahvalio i uvjeravao nas da će dijeliti bratski sa Crnom Gorom, sve ono što Srbija ima".
Pripremajući napad na Srbiju, Austro - Ugarska monarhija je zahtijevala od Crne Gore neutralnost, nudeći joj teritorijalno proširenje: Skadar i Skenderiju (Skadarska Brda i Šestansku Krajinu), veći dio Sandžaka i zamašne investicije. Izražavajući istorijsku i tradicionalnu solidarnost sa srpskim narodom, Crna Gora je austrijsku “ponudu” odbila i objavila rat Austro-Ugarskoj monarhiji.
Notom od 11. jula 1914. godine, crnogorska kraljevska Vlada obavještava Beograd da je Crna Gora spremna da pomogne Srbiji. Pašić ponovo zahvaljuje i obećava crnogorskoj vojsci pomoć u oružju, džebani, hrani i novcu. Crna Gora je stupila u rat 6. avgusta 1914. godine.
Ovaj Jermen, posrbljen u Zaječaru - Nikola Pašić, nikada nije držao do date riječi. Tako su, njegove “zahvalnost i naklonost” Crnoj Gori, trajale samo nekoliko dana. Čim je Velika Britanija ušla u rat protiv Austro-Ugarske monarhije, Pašić je “predviđao” pobjedu i potpuno “zaboravio” na Crnu Goru i njenu nesebičnu vojnu pomoć Srbiji. Želio je da Crna Gora što prije nestane kao nezavisna država.

--------------------------------------------------------------------------------

Samo nekoliko primjera nečasnog ponašanja srpskog režima prema Crnoj Gori, koja je žestoko krvarila, gladovala i, na kraju, “poginula” za Srbiju.
Poznato je da, srpskoj vlasti, predvođenoj Nikolom Pašićem, nije bilo ni “na kraj pameti”, da oslobođene teritorije od austrougarske okupacije, “dijeli” sa Crnom Gorom. Srbija nije ispunjavala preuzete obaveze prema Crnoj Gori, u oružju, vojnoj odjeći, hrani i novcu. Čak i povremenu pomoć Rusije u oružju, Srbija je u cjelosti zadržavala za sebe. I dobijenu novčanu pomoć od saveznika, namijenjenu Srbiji i Crnoj Gori, Pašićeva Vlada je “velikodušno” dijelila. Svakom srpskom vojniku, za hranu, odjeću i obuću, davala je dnevno po sedam i po dinara, a crnogorskim vojnicima, za iste namjene, po jedan i po dinar. Tako su crnogorski vojnici, praznih vojničkih torbica, rame uz rame sa srpskim vojnicima, koji su imali pune torbe, jurišali na austro-ugarske regimente po Srbiji.
Svaku pomoć, koju su crnogorski radnici iz inostranstva slali Crnoj Gori, preko konzulata i Crvenog krsta, nije stizala na odredište - Crnu Goru. Čitav novac je zadržavala i arčila Srbija. Nijesu pomogli crnogorski zahtjevi i protesti Vladi Srbije, preko srpskog poslanika u Carigradu - Mihailovića.
Međunarodnu i svaku drugu pojedinačnu pomoć, adresovanu posebno na Crnu Goru i Srbiju, srpska vlast je uslovila Crnu Goru, postavljanjem srpskog oficira za načelnika Generalštaba crnogorske vojske. Tako je, za načelnika Vrhovne komande crnogorske vojske, postavljen srpski general Blažo Janković, koga je 21. jula 1915. godine, na toj dužnosti zamijenio srpski pukovnik Petar Pešić. I on je, kasnije, unaprijeđen u čin generala. Ova strana, “srpska” Vrhovna komanda crnogorske vojske, usmjerila je dvije trećine crnogorske vojske na srpsko ratište, u Snadžaku i Hercegovini, da “štite bokove” srpskim armijama u borbama i odstupnicama, a samo jedna trećina crnogorske vojske, angažovana je u odbrani čitave Crne Gore.

--------------------------------------------------------------------------------

I dok je crnogorska vojska žestoko krvarila na drinskom frontu i u Sandžaku, Vlada Srbije se “bavila pripajanjem Crne Gore Srbiji”. Iz Niša je poslala srpske agente među crnogorske vojnike, da ih ubjeđuju da se Crna Gora “dobrovoljno pripoji Srbiji, još dok traje rat”.
Crnogorski izaslanik, pri Vrhovnoj komandi srpske vojske, početkom Prvog svjetskog rata, bio je brigadir Jovo Bećir. Prije nego što se očekivalo, ovaj crnogorski brigadir - Jovo Bećir, se vratio “nezadovoljan, jer se uvjerio da se, u srpskoj vojsci govori, da treba izvršiti srpsko-crnogorsko ujedinjenje nasilnim putem, to jest uklanjanjem sa vlasti dinastije Petrovića”. Vratio se “ubijeđen” da, između Crne Gore i Srbije, "ne može biti nikakve zajednice”.
Takvo sopstveno “uvjerenje” dovelo je u “nemilost” cnrogorskog brigadira Jova Bećira, baš na “njegovom” crnogorskom Cetinju. I to je onda bilo moguće.
Uporedo sa agitacijom za pripajanje Crne Gore Srbiji, srpski vojvoda Radomir Putnik šalje poruku pukovniku Petru Pešiću i kaže: “Naše snage su svedene na manje od jedne četvrtine snage”. I predsjednik Vlade Srbije, Nikola Pašić, poručuje načelniku Generalštaba crnogorske vojske - pukovniku Petru Pešiću sljedeće: “Moramo se povući kroz Crnu Goru”. Našavši se skoro u bezizlaznom položaju, vojvoda Radomir Putnik, preko pukovnika Petra Pašića, apeluje na crnogorskog kralja Nikolu za “bratsku pomoć u nuždi”. Na to mu je kralj Nikola odgovorio: “Vojska je moja, a komanda tvoja”. Uz to ga još sokoli “koristi moje vojnike, kako misliš da je najbolje za zajedničku stvar Saveznika”. Pešić je to jedva dočekao i, svu crnogorsku vojsku iz Hercegovine, sa Drine i iz Albanije, angažovao da “spasava” što se još spasiti može u Srbiji. Odbrana Crne Gore je “posljednja rupa na svirali” načelnika Generalštaba crnogorske vojske - srpskog pukovnika Petra Pešića.

--------------------------------------------------------------------------------

Srpska Vlada dobjegla je u Skadar, 15. novembra 1915. godine, pošto ga je prethodno zauzela crnogorska vojska. Krajem novembra 1915. godine, ostaci srpske vojske (oko 63.000) stigli su u Podgoricu, u ostupnici za Albaniju. Za to vrijeme, crnogorska vojska ostaje sama u Srbiji i u Sandžaku i hrabro zaustavlja oko 60.000 austro-ugarskih vojnika, pod komandom generala Fon Keveša i omogućava “bježaniju” potučene srpske vojske.
Francuski poslanik (ambasador) na Cetinju, izvještava svoju Vladu u Parizu:
“Srbijanci su napustili svoju zemlju, pod zaštitom Crnogoraca”. On, dalje, ističe da su se, od strane Srbije “mnogo podcjenjivani Crnogorci, pokazali vrijednim potomcima svojih slavnih predaka”. Tokom novembra, uoči bježanije sprske vojske za Albaniju, srpski regent Aleksandar Karađorđević, čini posjetu Cetinju i kralju Nikoli i zvanično “zahvaljuje za crnogorsku bratsku pomoć Srbiji, u najte-žem vremenu”.
Samo nepun mjesec dana kasnije, 9. i 10. decembra 1915. godine, na Cetinju je boravio i predsjednik Vlade Srbije - Nikola Pašić i “odao priznanje kralju Nikoli i Crnoj Gori za bratsku pomoć Srbiji”. Nakon svečane večere, koju je pripremio u njegovu čast kralj Nikola, ovaj srpski licemjer - Nikola Pašić, održao je “tajni sastanak” sa načelnikom Generalštaba crnogorske vojske, srpskim pukovnikom Petrom Pešićem i naredio mu da “izda Crnu Goru i kralja Nikolu”, što je Pešić revnosno izvršio”.
Koliko su dinasti Karađorđevića mrzjeli Crnu Goru, pokazuje sljedeći primjer. Kada je srpski kralj Petar Karađorđević posjetio Carigrad, 1910. godine, među diplomatama koje je tom prilikom primio, nije bilo crnogorskog izaslanika u Carigradu - Jova Popovića. Ondašnji srpski izaslanik u Carigradu, Jaša Prodanović, to je “obrazložio”: “Njegovo Veličanstvo zapovedalo mi je da, na diplomatskom prijemu, ne želi vidjeti Jova Popovića i to ne, kao predstavnika Crne Gore, nego lično”. Crnogorski poslanik u Carigradu, Jovo Popović, to objašnjava ovako: “Kralj Petar Karađorđević mrzi Crnogorce i sve što je crnogorsko. Najbolji dokaz za to je i što su svim Crnogorcima, odjevenim u svečanoj (svitnoj) crnogorskoj narodnoj nošnji, koji su pohitali da dočekaju srpskog Kralja, vrata srpskog Poslanstva u Carigradu, bila zatvorena”.

--------------------------------------------------------------------------------

Dalja sudbina Crne Gore, na kraju Prvog svjetskog rata, je poznata. Srpska Vlada, na čelu sa Nikolom Pašićem, iskoristila je Prvi svjetski rat za uklanjanje sa vlasti crnogorskog kralja Nikole i dinastije Petrovića, kao i uništenje crnogorske države.
Nakon proboja Solunskog fronta, 21. oktobra 1918. godine, sprskog pukovnika Dragutina Milutinovića, komandanta Jadranskih trupa, primio je u Skoplju regent Aleksa-ndar Karađorđević i tom prilikom mu kazao: “Vama je osiguran čin generala, jer ste to i ranije zaslu-žili. Pri radu u Crnoj Gori, nemojte biti meka srca. Kralju Nikoli treba zabraniti dolazak u Crnu Goru, po svaku cijenu, pa makar upotrijebili i krajnja sredstva”.
Zajedno sa srpskom vojskom, na čelu sa pukovnikom Dragutinom Milutinovićem, Vlada Srbije u Crnu Goru šalje “specijalne emisare”, da rade na bezuslovnom pripajanju Crne Gore Srbiji.
Srpska Vrhovna komanda 24. oktobra 1918. godine, naređuje komandantu II armije da, “hitno prebaci u Peć činovnika srpskog Ministarstva inostranih poslova - Svetozara Tomića, jer je njegova misija najhitnije prirode”.
Sljedećeg dana, 25. oktobra 1918. godine, Milutinović izvještava svoje pretpostavljene da je u Peć stigao “naročiti crnogorski odbor” i pominje Petra Kosovića, delegata Vlade Srbije sa Krfa, koji je neposredno i samostalno opštio sa Vladom Srbije.

Jovan Plamenac: Obrazovali su divlje bande, koje su po blatu razvlačile kosti svetaca Vasilija i Petra, samo zbog toga što su svečevi crnogorski

Taj “naročiti crnogorski odbor” regenta Aleksandra Karađorđevića i Nikole Pašića, imao je “pri ruci” pedeset srpskih oficira i činovnika, porijeklom Crnogoraca - dobrovoljaca, koji su bili na raspolaganju Odboru, po zapovijesti Vrhovne vojne komande Srbije. Svi su oni zdušno radili na pripajanju Crne Gore Srbiji.
Najbolju ocjenu o radu ovog Odbora, dao je srpski pukovnik Dragutin Milutinović, u jednom pismu, kada konstatuje da su to, za agitaciju “nevješti ljudi”, a Crnogorci ih nijesu ni poznavali. On ističe da se, kao “naši” - srbijanski oficiri i činovnici “bijahu otuđili od svoje braće u Crnoj Gori”.
U Andrijevicu je, 3. novembra 1918. godine, stigao jedan od članova Crnogorskog odbora, Janko Spasojević, sa 200.000 dinara, “za potkupljivanje pristalica ujedinjenja”. Pukovnik Dragutin Milutinović obavještava svoje pretpostavljene, da je Janko Spasojević brzo “potrošio novac”, odnosno da ga je “razdijelio ljudima iz svog plemena, prije dolaska u Podgoricu”. Zbog toga Janko Spasojević hitno traži, od Vlade Srbije, “još milion franaka ili milion dinara”. I Dragutin Milutinović javlja Vladi Srbije da su, “potrebe za novcem, sve veće”, pa moli da se novac u Crnu Goru pošalje aeroplanom”.
Agenti Vlade Srbije, dinastije Karađorđevića i Nikole Pašića: Svetozar Tomić, Petar Kosović, Janko Spasojević, Milosav Raičević i drugi, odlukom svojih nalogodavaca, proglašeni su za Izvršni centralni odbor za ujedinjenje Srbije i Crne Gore, koji prelazi iz Andrijevice, u Podgoricu.
Svetozar Tomić, 3. novembra 1918. godine, izvještava srpsku Vrhovnu vojnu komandu da, poslovi na ujedinjenju, “napreduju ne može biti bolje”, kao i da je u Andrijevičkom, Beranskom i Kolašinskom okrugu “uspostavljena vlast s našim ljudima. Naši se nalaze i na čelu svih važnih institucija”. Istovremeno traži da se “avionom pošalje milion franaka”.
Jovan Simov Plamenac (1879-1944), iz Boljevića u Crmnici, predsjednik Vlade i ministar spoljnih poslova Kraljevine Crne Gore u progonstvu i jedan od idejnih i duhovnih vođa Božićnog ustanka, po povratku iz progonstva, u kojem je bio od 1918. do 1925. godine, u Kraljevstvu Srba, Hrvata i Slovenaca, u jednom listu je napisao: “U 1918. i 1919. godini, Crna Gora je bila svedena na groblje. Bili su na hiljade njih pobijeni i na hiljade kuća spaljene. Žene, djeca i nemoćni starci bacani su živi u plamen i oganj. Djeca su bacana kroz prozor napolje, gdje su padala na vrhove bajoneta, tamo namještenih. Nesrećnicima, koji bi još živi bili, kidani su uši, jezik i nos. Žene su silovane, pa su im poslije pod suknjama ubacivani mačkovi, koje su bezdušnici štapovima tukli i koji su raskidali trbuh žrtvama. Obrazovane su “bande”, koje su kao Huni puostošili krajeve, jedan za drugim, pljačkali sirotinju crnogorsku, skrnaveći grobove predaka, vukući kao divljaci po blatu kosti svetog Vasilija Ostroškog i svetog Petra Cetinjskog, samo zato što su svečevi crnogorski”.

Napomena: Slijedi jos jedan krci nastavak, cime se zavrsava kazivanje od odnosima Srbije i Crne gore.

POGROM CRNE GORE U KRALJEVINI JUGOSLAVIJI

Srpska vojska je okupirala Crnu Goru krajem 1918. godine. Ušla je istim putem, kojim je krajem 1915. godine, prebjegla u Albaniju, pod zaštitom crnogorske vojske.
Drastičnim sredstvima i neljudskim metodama, srpska vojska je činila masovne zločine na teritoriji Crne Gore, poslije njenog razaranja 1918. godine. Zločini su vršeni nad đacima, ženama, mlađim i starijim ljudima, koji nijesu podržavali srpsku okupaciju Crne Gore. Crnogorskim ustani-cima (Božićnog ustanka 1919 - 1927), njihovim porodicama, srodnicima, roditeljima i jatacima - civilnom stanovništvu, rušeni su i spaljivani domovi, pljačkana imovina i, na svirep i podmukao način, uzimani životi. Sve crnogorske svetinje i vrijednosti, varvarski su uništavani i odnošeni. Spaljeno je preko 3.000 kuća, a stotinama stanovnika oduzeti su životi.
Bila su to “besudnja vremena” decenijskog uništavanja crnogoskog naroda, što se “ne htje vezati u srpske lance”.
Samo na Rovčane (Bulatoviće i Vlahoviće) je, 13. novembra 1919. godine, krenula bratska srpska vojska, od “deset bataljona, nekoliko baterija topova, 24 mitraljeza i sa 100 mašinskih pušaka”.
U rasturanju “Rovačke republike", onda je “silovano i nestalo 30 rovačkih žena i djevojaka"; utamničeno je u Kolašinu 420 žena i djece i 47 ljudi; oplja-čkano je 95 komada svinja; 3.000 ovaca, 446 goveda i uništeno na stotine košnica pčela; izgorjelo je 45 kuća i desetine staja za stoku i ljetnjih stanova”.
U ondašnjoj Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca, odnosno Kraljevini Jugoslaviji, “tamnici naroda”, crnogorski narod je bio “stavljen u bijedno stanje”. Crna Gora je bila najzapušteniji i najzabačeniji kraj te države. Svakodnevne represije vojnih vlasti i žandarma (policije), doveli su stanovništvo ispod granice izdržljivosti. Samo mali broj Crnogoraca, plaćenih od beogradskog režima, imao je privilegije.
O položaju Crne Gore u Kraljevini Jugoslaviji,podaci o investicionim ulaganjima. Godišnje je ulagano po jednom stanovniku: u Crnoj Gori po jedan dinar; u Bosni po sedam dinara; u Srbiji po deset dinara; u Hrvatskoj po četrnaest dinara i u Sloveniji po dvadeset i jedan dinar.
Od 723 miliona zlatnih franaka, dodijeljenih za ratnu odštetu u Prvom svjetskom ratu, u Crnu Goru je stiglo svega pet miliona, što ne čini ni jedan odsto.
Međunarodnu i američku humanitarnu pomoć, zvanični Beograd je “dijelio” po Crnoj Gori kao “milostinju Srbije”.
Sredinom četrdesetih godina, višak prihoda nad rashodima, u budžetu Zetske banovine, bio je 37 miliona dinara, a u Crnoj Gori se živjelo krajnje bijedno, ispod granice ljudske izdržljivosti. Mnoštvo je sličnih primjera zakidanja, na svakom koraku.
Srbija je, iz Prvog svjetskog rata izašla sa mnogobrojnim obavezama, pa i dugom prema inostranstvu od po 7.500 dinara po jednom stanovniku. Crnogorski dug je bio zanemarljiv. Zbog toga je Srbija nastojala da se stvori, centralistički uređena, država, kako bi sva vlast bila skoncentrisana u Radikalnoj stranci, na čijem čelu je bio Nikola Pašić (Baja). Tako su Vidovdanski ustav (1921) donijele samo srpske političke stranke: Radikalna, na čelu sa Nikolom Pašićem i Demokratska stranka, predvođena predsjednikom Ljubom Davidovićem.
Zbog toga je i jedan od ratnih ciljeva Kraljevine Srbije 1915. godine, definisan u Nišu, bio “pripajanje Crne Gore Srbiji”. To je ujedno bila i “nagrada” Crnoj Gori, koja je ušla u rat da bi spasila Srbiju od uništenja. Dogodilo se da je ratovala za sopstveno uništenje.
O bijednom životu crnogorskog naroda u (“velikosrpskoj”) Kralje-vini Jugoslaviji, izdašno su pisali listovi izvan Crne Gore.
“Glas Crnogorca”, od 26. jula 1920. godine, prenio je pisanje zagrebačkog lista “Hrvat” i beog-radske “Republike” o teškom stanju u Crnoj Gori.
Zagrebački list “Hrvat”, u brojevima 74 i 75, u uvodnim člancima konstatuje da je “nesrećnom srbijanskom (okupacijom) - upravom, narod ove jadne zemlje doveden do očajnog stanja. Vrlo mali broj Crnogoraca, koji je iz Brda, dobro je plaćen i pomaže srbijansku propagandu, dok se najveći dio crnogorskog stanovništva odmetnuo u gore (šume) i bori se protiv srbijanskog nasilja. Stanje u Crnoj Gori je najsloženije. I to većinom zbog toga, što su etnički osjećaji ovog plemenitog naroda povrijeđeni i što su, današnji upravljači, narodu nametnuti protiv njegove volje, što je razjagmljeno i ono malo hrane i odijela, jer je srbijanska uprava povjerena većinom mladićima od 16. do 18. godine, koji su činili mnoge zloupotrebe; što je u Crnoj Gori uništen kućni mir; što je srpska redovna vojska i stare ljude batinala”.

--------------------------------------------------------------------------------

Beogradska “Republika”, u broju 66, između ostalog kaže: “U Beogradu se staraju da što više poraze i upropaste ono malo sirotinje crnogorske. Prošla (1919) godina bila je izuzetno rđava. Usjevi su podbacili ispod polovine. Ni manje ni više nego polovina stanovništva nije imala svoje hrane. Radova nije bilo, a na njih niko i ne misli. Zarade apsolutno nikakve nema, pa se živi na kredit ili od prodaje posljednjih ostataka imovine. Gas (petrolej) se plaća po 20 franaka za litar, a kilogram šećera, od 80 do 120 franaka. Kad bi neko mogao da prođe Crnom Gorom i vidi kako je odjevena ona namučena sirotinja, morao bi reći da smo ispod civilizacijskih naroda.Svakog humanog čovjeka mora srce zaboljeti, kada vidi u kakvim je ritama narod odjeven i na kakvoj prostirci odmara procijeđeno i omršavljeno tijelo. Od Crnogoraca se traži nemoguće: da budu bijednici, da skapavaju od gladi, da budu mirni i da, filozofskom rezigniranošću, čekaju smrt od gladi i da budu lojalni...”.
U tekstu se, dalje, kaže da se od Crnogoraca traži da “poštuju državu, da je vole i brane, a da oni, koji govore u njihovo ime, trguju njihovim kostima i da se izmeću u dahije i siledžije. Ali, zlo dobro ne donosi. Ovakav sistem rada shvatio se u Crnoj Gori, tako da je izvjesnim faktorima u Beogradu stalo, da što više sahrane (ne da nahrane) Crnu Goru, da što više zakrve Crnu Goru, da je vazda što više unize, da bi opravdali svoju suludu politiku i da bi mogli ćariti u ovoj velikoj nesreći. Ali, varaju se. Ova gruda će se braniti od svih dušmana, od svih poniženja, u uvjerenju da će doći dan, kada će i narod dobiti riječ i prečistiti stare i nove račune”.
Stojan Špadijer, Pašićev i Stojadinovićev pristalica, na zboru beogradskih Crnogoraca u hotelu “Pariz” u Beogradu, oktobra 1928. godine, zažali što Puniša Račić “nije ispalio one metke u ljude koji sahraniše Crnu Goru i dovedoše do ovog stanja”.
Za prve izbore, u konstituisanoj (srpskoj) Jugoslaviji 1920. godine, Vlada angažuje značajna sredstva za “podmićivanje birača”. “Radničke novine” od 6. novembra 1920. godine, saopštavaju da je Ministarski savjet “odobrio kredit od 500.000 dinara”, koji je raspodijeljen okružnim načelstvima u Crnoj Gori na “slobodno raspolaganje” u cilju kupovine

Blažo Jovanović: Takozvano ujedinjenje 1918. izvršeno je protivno raspoloženju crnogorskog naroda, pomoću sile i bajoneta srpske vojske

Novac je raspoređen: Cetinju 100.000 dinara; Kolašinu 85.000; Andrijevici 85.000; Podgorici 65.000; Baru 65.000 i Nikšiću 10.000 dinara. Za “rezervu” je ostavljeno (zadržano) 90.000 dinara. U zaključku teksta se kaže: “Može li i sme li Vlada da demantuje ovu stvar? Može li i sme li da porekne ovaj dokumenat? Mi čekamo da to učini. Ali, Vlada je otćutala”.
Viši komandant italijanskih oružanih okupacionih snaga 1941. godine u Crnoj Gori, Aleksandro Pircio Biroli, konstatuje da je “bivša Jugoslavija, veoma malo, skoro ništa učinila na podizanju ekonomike Crne Gore i povećanju blagostanja stanovništva poboljšanjem životnih i higijenskih uslova; ono malo utrošenog novca bilo je namijenjeno funkcionerima, penzionerima, kasarnama i žandarmeriji”.
Aleksandro Pircio Biroli traži hitno od italijanske Vlade 150.000.000 dinara, za otvaranje javnih radova u Crnoj Gori i konstatuje: “Bez ovoga, svaka druga mjera je uzaludna”.

--------------------------------------------------------------------------------
OBNAVLJANJE CRNOGORSKE DRŽAVNOSTI

Crnogorski narod, predvođen crnogorskim komunistima, u okviru Komunističke partije Jugoslavije, zajedno sa ostalim jugoslovenskim narodima, tokom Drugog svjetskog rata (1941 - 1945), trainaestojulskim ustankom 1941. godine, četvorogodišnjom Narodno - oslobodilačkom borbom protiv ok-u-patora i socijalističkom revolucijom, obnovio je crnogorsku državnost.
Komunistička partija Crne Gore iskazala je svoj stav o bezuslovnom i nasilnom pripajanju Crne Gore Srbiji 1918. godine. Na osnivačkom kongresu Komunističke partije Jugoslavije za Crnu Goru, 1948. godine, u svom referatu, Blažo Jovanović kaže: “Takozvano ujedinjenje Crne Gore sa Srbijom, u novembru 1918. godine, izvršeno je, ne samo protivno Ustavu i raspoloženju crnogorskog naroda, nego i uz pomoć bajoneta srpske vojske i to na najgrublji način, putem sile i prevare. To takozvano ujedinjenje, bilo je obično prisajedinjenje. Crnogorski narod nije imao mogućnosti da sam odlučuje o svojoj sudbini. Ali, on nije bio protiv ujedinjenja sa Srbijom i ostalim južnoslovenskim narodima. Naprotiv, on je bio za ujedinjenje, za bratsko ujedinjenje na ravnopravnim osnovama, na osnovu poštovanja njene nacionalne posebnosti”.
Očigledno je da je, za svestranu bratsku, vojnu i svaku drugu pomoć Srbiji, u svakoj nevolji kroz vjekove, a posebno u Drugom balkanskom (srpsko-bugarskom) ratu 1913. godine i u Prvom svjetskom ratu (1914 - 1918), Crna Gora “nagrađena” bezuslovnim i nasilnim pripajanjem Srbiji i uništenjem njene hiljadugodišnje državnosti i crnogorske nacionalnosti.
Obnovljena 1945. godine, Crna Gora nije imala status samostalne države u Socijalističkoj Federativnoj Republici Jugoslaviji. To nijesu imale ni ostale jugoslovenske socijalističke republike. Crna Gora, kao republika, bila je u svemu ravnopravna sa ostalim jugoslovenskim republikama. Crnogorci, kao nacija, bili su u svemu ravnopravni sa ostalim nacijama i manjinskim narodima u Jugoslaviji.

--------------------------------------------------------------------------------

Svoj najveći materijalni i kulturni preporod, kao i ostali djelovi Jugoslavije, Crna Gora je doživjela u periodu od 1945. do 1990. godine. U relativno kratkom periodu, stanovništvo je prešlo sa petrolejki (gašnjača) na električno svjetlo; sa otvorenog ognjišta na električne šporete, frižidere i zamrzivače; sa volujskih i konjskih zaprega na traktore; sa motike, srpa i kose na samohodne poljoprivredne mašine; sa saonica (araba) i tovarnih konja na moderna saobraćajna sredstva - automobile, vozove, brodove i avione; sa drvenog i zemljanog poda u nove kuće i namještaje.
Vjekovima su se ljudi rađali, živjeli i umirali, a da ne odu kod ljekara, a odjednom dobiju besplatnu zdravstvenu zaštitu i besplatno školovanje na svim stupnjevima obrazovanja i mnoštvo drugih socijalnih, ekonomskih i društvenih pogodnosti i privilegija.
Crna Gora je doživjela svoj materijalni, kulturni i opštedruštveni prosperitet. Podsjećanja radi, Socijalistička Republika Crna Gora, u Socijalističkoj Federativnoj Republici Jugoslaviji, imala je dodatna sredstva iz Fonda za nerazvijena područja, dotacije za penzije i obrazovanje (školstvo), kursne razlike, pomoć za otklanjanje posljedica od zemljotresa 1979. godine i još neke vidove dodatnih sredstava.
Godine 1989. Crna Gora je imala društveni proizvod od milijardu i šest stotina miliona dolara (preko tri milijarde maraka). Te iste - 1989. godine, Crna Gora je (jedina uz Sloveniju) imala spoljnotrgovinski suficit. Samo Kombinat aluminijuma je tada ostvarivao po 120 miliona deviznog priliva godišnje. Zajedno sa turizmom i drugim djelatnostima, očekivan je ukupan devizni priliv preko četiri stotine miliona dolara.
Deset godina kasnije, 1999. godine, društveni proizvod Crne Gore bio je oko 360 miliona dolara (oko 700 miliona maraka), preko milijardu i šest stotina miliona dolara (preko tri milijarde maraka) i spoljnotrgovinskim deficitom oko 150 miliona maraka (75 miliona dolara). Dakle, to su (porazni) rezultati zajedništva Crne Gore sa Srbijom, u “modernoj federaciji” (srpske) Jugoslavije.
--------------------------------------------------------------------------------

Napomena: Sa ovim zadnjim tekstom zavrseno je opisivanje realizacije Nacertanija ali samo u odnosu na Crnu Goru. Politika realizacije prema drugim susjedima bila je slicna.

Iako su neki kazali kako "prica o poticima prolivene komsijske ali i srpeke krvi moze ici u rubriku humor", ovaj tekst ga je u potpunosti demantovao. Sve je dobro dok pricaju politicari i propagatori, ali kad se vojska ukljuci u realizaciju politickih ciljeva, potpomognuta dobrom propagandom koja izludjuje vojnike i narod, onda teku potoci krvi, gube se nevini zivoti, razaraju se mukom sticana dobra. Poslednji rat koji smo imali u BiH, a i ovo sto trenutno imao, samo je eho Nacertanija.

Vec sam kazao da tekst ima obrazovnu ali i vaspitnu funkciji. Nesto smo naucili, ali mozda i izvukli dobru poku za buducnost. Kazem mozda?????

Kasnije cu nastaviti, ne znam tacno kada, ali to ce biti na jedan sasvim drugi nacin. Sve ce biti krace i jednostavnije.
Pozdrav Zah
_____________________________________________________________

Nakon malo duzeg vremena nastavljamo sa naslovljenom temom. Ovom prilikom necemo puno detaljisati. Zelim samo ukazati na neke ozbiljne probleme koji su se desavali kao eho Nacertanija.

Gospodin Budo Dragovic koji danas zivi u Podgorici, nasiroko je pisao o odnosima Srbije i Crne Gore, a sve vezano za realizaciju srpskog nacionalnog programa koji je zacrtan u Nacertaniju Ilije Gartasanina.

Medjutim, on je u skolopu svoga izlaganja govorio samo od odnosima Srbije i Crne Gore, a usput je pomenuo samo neka ruzna desavanja, bolje receno zlocine, koja su se dogodili Bosnjacima na prostoru Crne Gore.Tako je pomenuo samo zlocine u: Sahovicima, Bihoru, Vilogorcu, iako je tih zlocina bilo puno vise, kao npr. u Plavu i Gusinju.

Za ta desavanja, za te zlocine, ne mogu se okrivljivati srpske vlasti.Zlocini su imali neki eho Nacertanija, ali za njih je najodgovornija crnogorska Vlada na celu sa kreljem Nikolom.

Sve ono sto danas znamo o tim zlicinima rezultat je skorijih pisanja: Dr. Bajrama Redzepagica, Dr. Mustafe Memica, Osmana Destanovica i poznatog disidenta Milovana Djilasa.

Zasto ranije o tome nije pisano, saznat cemo citajuci prilozene tekstove. Ovom prilikom prezetirat cu samo dva nemila dogadjaja, a i to ce biti dovoljno da se sagleda politika crnogorske , kao eho Nacertanija.
Pozdrav Zah
-------------------------------------------------------------------------------------

Pokrstavanje Muslimana Plava i Gusinja
Autor Dr. Mustafa Memic

O pokrstavanju muslimana Plava i Gusinja pisali su Zivko Andrijasevic i Zoran Stanojevic " Pokrstavanje Muslimana", samo oni kao i mnogi drugi srspki istoricari sve ovo prikazuju kao drobrovoljni cin prelaska muslimana na pravoslavlje", preskacuci dogadjaje koji su tome predhodili, strijeljanje najuglednijih ljudi Plava i Gusinja, a onda i svih onih koji nisu htjeli da prihvate pravoslavnu vjeru.

Smatrao sam da se ne ne može pisati samo o pokrštavanju, a da se istovremeno, odnosno prethodno, ne objasni da je prije pokrštavanja izvršeno i masovno strijeljanje pripadnika muslimanske vjeroispovijesti. Strijeljanje je vršeno da bi se muslimanski narod prisilio da, navodno, dobrovoljno predje u pravoslavnu vjeru. Strijeljano je oko 7% ukupnog stanovištva,dijelom na osnovu provizornih presuda Kraljevskog vojnog suda, bez saslušanja i bez prava žalbe. Ljudi koji su strijeljani, pethodno su odvodeni masovno, u kolonama, na oko 20 km udaljenosti, odjeveni u svecana odijela i zakopavani plitko, da bi psi, kasnije, lahko pronalazili i unakazivali njihove leševe. Strijeljanja su vršena po okolnim brdima, gdje su vecim dijelom formirane masovne grobnice.

Oni koji su preživjeli obratili bi se tamošnjem muftiji za savjet, kako da sacuvaju goli život. Tada je muftija izdao Fetvu, kojom je dozvolio da preostalo muslimansko stanovništvo, radi spasa života, može privremeno prihvatiti pravoslavnu vjeru i u njoj ostati do momenta kada se pojave uslovi da se ponovo vrate na islam. Tu pojavu spomenuti autori Andrijaševic i Stanojevic prešutkuju a izvršeno pokrštavanje objašnjavaju "dobrovoljnošcu" onih koji su ostali u životu.

Kakva je ta dobrovoljnost bila u historijskim dokumentima objašnjeno je, da su gradjani, kada im je saopštena proklamacija kralja Nikole, da mogu prelaziti u vjeru svojom voljom i odlaziti u do tada zatvorene, džamije, ljudi su masovno trcali do obližnje rijeke, te su pijeskom i šljunkom trljali svoje tijelo dok im krv nije potekla, da bi oprali dijelove tijela koji su tokom pokrštavanja miropomazani.Nakon toga su trcali do najbliže džamije, svrstavali se u saffove i klanjali. Tu pojavu Andrijaševic i Stanojevic nazivaju dobrovoljnošcu i objašnjavaju da se kralj Nikola saglašavao sa izvršenim pokrštavanjem, navodno, vjerujuci da je pokrštavanje vršeno dobrovoljno. Odgovornost za izvršeno djelo se pokušavala prebaciti na lokalnu vlast u tamošnjim krajevima ciji je uticaj bio neosporan, ali uz zaštitu i odobrenje kraljevske vlasti, jer navodno nema pismenog dokaza da je pokrštavanje naredjeno, od strane kraljevske vlasti.

Sama cinjenica, da je tih dana naredbom ministra Vojnog suda formiran Kraljevski prijeki sud, koji je necasnim i svojevoljnim metodama donosio presude o masovnim strijeljanjima, sama po sebi govori. Prešutkuje se kraljeva naredba da se strijeljaju svi oni koji pokušaju da se prikriju ili pobjegnu bez privodenja sudu, iskorištena je od strane policijskih vlasti i pripadnika donjo-vasojevicke brigade da i bez saslušanja i privodjenja sudu strijeljaju i sve one koji odbiju da predu u pravoslavnu vjeru.

Dr.Bajram Redzepagic, rodjen u Plavu 23.11.1939.godine, doctor mediceniskih nauka, inace aktivno vojno lice, sa cinom potpukovnika, radio je u Vojnoj bolnici u Sarajevu, autor nekoliko romana, govoreci o ovoj problematici kaze.

Prvo su izvodili najuglednije ljude u kraju od njih trazili da predju na pravoslavlje, ali su svi kategoricki odbijali prelazak.Tako su mulla Sado Musić, Bilal-aga Šehović, Šeći Fero, Omeragić, i svi drugi uglednici redom rekli: “Mi smo muslimani; naša vjera je islam; mi vam ne smetamo; mi nećemo vaše crnogorske kape, mi pljujemo na njih; mi ostajemo muslimani…” Taj čas su pokošeni svi, njih dvanaestorica.

Crnogorske zle vlasti su natjerale narod da pišu molbe, da se kao navodno dobrovoljno krste. A sve to su pisali službenici crnogorske vlasti, koji su slali depeše velikim silama: Londonu, Parizu, Berlinu, Beču i Moskvi, pa čak i u Istanbul su stizale depeše, o navodonom dobrovolnjom pokrštavnju, pa su te velike sile mislile da narod stvarno želi pokrštavanje. Nakon toga je dosla gupa popova, njih 33 na čelu sa protom Šekularcem, i počeli su krstiti ljude. Nosila se voda, tamjan, prskali su ljude… Na silu su kršteni i mijenjana su im imena, Oni koji nisu htjeli bilii su svi postrijeljani. Naglašavam, da je dobroljno primio pravoslavlje samo mulla Hajro Bašić /pokršteno ime Balša Balšić /. On nije natjeran, dapače on je primio pravoslavlje korupcijom, za mito, i novac, dobio je čin majora, postao predsjednik Prijekog vojnog suda i kaznjavao smrću Plavljanje i Gusinjane koji nisu htjeli da prime pravoslavlje.

Istina je da su velike sile za zločin znale, ali tek onda kada su stradali katolički misionari i manja grupa protestanata, i kada je taj izvještaj došao papi na ruke. Tek tada je za tri dana taj zločin zaustavljen.

Kad su velike sile naredile istragu, knjaz Nikola je to zataškao, nije dozvolio da istraga siđe dolje do dna tih vojnih jedinica i žandarmerije koja je vršila zločine. Sve se to svelo na dva-tri čovjeka, s time, kako je tvrdio Marko za ‘Vrijeme’ objavljeno 1941. u Zagrebu, da je kralj Nikola zamolio serdara Avra Cemovića da prizna, da je njegova ideja bila pokrstavanje muslimana, da ce mu on kralj za uzvrat kada prodje frtutma, i pritisak velikih sila za istrzivanje zlocina 1913.godine, vratiti sva odlikovanja, ukljucujuci i cin serdara i da ce ga unaprijedit u cin generala.

Svim velikim silama je javljeno, da kralj Nikola i crnogorska vlast nemaju nista sa ovim zlocinima, vec da je to krivica jednog covjeka Avra Cemovica. I tako dok se Avro Cemovic sa dva pratioca vracao iz Cetninja u Berane, negdje izmedju Mojkovca i Mateseva ubijen je i bacen u jamu. Tako je istraga na terenu gdje se desio zlocin genocida u Plavu i Gusinju obustavljena. Zlocini su zataskani, a o njima se nije smjelo pisati.

Tek nakon objavljivanja mog romana Pustinjak, i to nakon 15 i vise godina počeli su da pišu ostali Dr. Mustafa Memić, Bašić, Hodžić. Ali naglašavam, da je istinu o Previju u to doba bilo jako teško objaviti. Moram reći da su mi recezenti iz romana izbacili sto stranica. Zatim štamparija kada sam naknadno pokušao da ih ubacim to nije dozvolila. Ali kada je zamjenik šefa štamparije Upravnog odbora otišao na godišnji odmor, ja sam preko našeg čovjeka koji ga je zamjenjivao, uspio ubaciti Previju u sklopu romana Pustinjak. Iza toga, kada je roman objavljen, mene su zatvorili šest mjeseci, skinut mi je čin, zaustavljeno napredovanje, ostao sam potpukovnika, sve do ratnih dana 1991.godine kada sam napustio JNA.

Овај текст је најцрња зеленашка пропаганда, оних изрода, који су служили Италијанима и усташама, а против своје браће, да би поново преко Загреба и Ватикана почели да шире мржњу између Срба у Србији и Црној Гори.
Сви могу да имају државу и нацију, само се то право негира Србима. Тако се становници Хрватске, Далмације, Истре и Славније сматрају Хрватима, иако причају разним дијалектима и никада у ниједној држави нису били заједно, док им то није Тито омогућио.

Сви становници Црне Горе звали су себе најбољим Србима, носили су крст са четири оцила на капама, и јао ти га оном ко би им то хтео оспорити. Владика Његош пише свуда да је Србин, а то чини и књаз Никола.
У уџбенику за ОШ пише да у ЦГ живе слободни Срби, разних вера, а да Срби живе и у околним државама, али да немају слободу. Нико није терао муслимане, који су потурчени Срби још од младог Црнојевића, на мењање вере, нити је то пракса у Православљу. Напротив има проглас књаза Николе који гарантује живот и сва права муслиманима.
Глупост је како Црногорци ратују празних торби, а Србијанци пуних  и ако је долазила нека помоћ из Америке бродом, логично је било да се она истовари у некој од ЦГ лука, а не да се даље ризикује и плови за Солун. АУ је имала у плану да покори Србе и планирала је одавно напад на ЦГ. И какво је то нуђење Скадра и околине, када је то ЦГ изгубила лондонским миром и када је то био део Албаније.
Зар добра АУ да цепа Албанију ?
Овде се прешућује да је српска војска одступила преко Албаније , а да је црногорска капитулирала. Када је дошла слобода, онда је маса народа којима је било доста апсолутизма краља Николе, афера, намештених суђења- била за уједињење са Србијом. И не треба заборавити да је краљ Александар, унук краља Николе. Италија је дигла незадовољнике и авантуристе на побуну, љута због територија која је изгубила у Далмацији и Словенији. Српска војска је гинула и ослобађала народе који живе тада у Краљевини СХС, али се то прешућује. Уместо тога има маса лажи

Crnogorskim ustani-cima (Božićnog ustanka 1919 - 1927), njihovim porodicama, srodnicima, roditeljima i jatacima - civilnom stanovništvu, rušeni su i spaljivani domovi, pljačkana imovina i, na svirep i podmukao način, uzimani životi. Sve crnogorske svetinje i vrijednosti, varvarski su uništavani i odnošeni. Spaljeno je preko 3.000 kuća, a stotinama stanovnika oduzeti su životi.

Jovan Simov Plamenac (1879-1944), iz Boljevića u Crmnici, predsjednik Vlade i ministar spoljnih poslova Kraljevine Crne Gore u progonstvu i jedan od idejnih i duhovnih vođa Božićnog ustanka, po povratku iz progonstva, u kojem je bio od 1918. do 1925. godine, u Kraljevstvu Srba, Hrvata i Slovenaca, u jednom listu je napisao

Организатор устанка се ладно враћа у земљу и још пише по новинама. Ја терора браћо мила и неправде.

U rasturanju “Rovačke republike", а борили се за повратак краља Николе 



O položaju Crne Gore u Kraljevini Jugoslaviji,podaci o investicionim ulaganjima. Godišnje je ulagano po jednom stanovniku: u Crnoj Gori po jedan dinar; u Bosni po sedam dinara; u Srbiji po deset dinara; u Hrvatskoj po četrnaest dinara i u Sloveniji po dvadeset i jedan dinar.

Највише у Словенију и Хрватску које су најмање страдале у рату !

Sredinom četrdesetih godina, višak prihoda nad rashodima, u budžetu Zetske banovine, bio je 37 miliona dinara, a u Crnoj Gori se živjelo krajnje bijedno, ispod granice ljudske izdržljivosti. Mnoštvo je sličnih primjera zakidanja, na svakom koraku.
Средином 40-их није било ни Краљевине Југославије ни бановина.

Zbog toga je i jedan od ratnih ciljeva Kraljevine Srbije 1915. godine, definisan u Nišu, bio “pripajanje Crne Gore Srbiji”.
Србија је одбила да потпише сепаратни мир са АУ, него је прокламовала да се бори за ослобођење своје поробљене браће. Да није било те жртве у Словенији, Хрватској и делу Босне би се и данас можда говорио немачки језик.

jer je srbijanska uprava povjerena većinom mladićima od 16. do 18. godine, koji su činili mnoge zloupotrebe; što je u Crnoj Gori uništen kućni mir; što je srpska redovna vojska i stare ljude batinala”.
То можда кад је наступила комунистичка страховлада. Занимљиво је да врли писац не пише о партизанским злочинима на недужним људима, пасјим гробљима, као ни о Црногорцима који су на јуриш заузели Дедиње за своје унуке, пошто су претходно побили и протерали легалне власнике.

Viši komandant italijanskih oružanih okupacionih snaga 1941. godine u Crnoj Gori, Aleksandro Pircio Biroli,
А што сте се онда дизали на устанак кад су вас пријатељи ослободили ?

Crna Gora je doživjela svoj materijalni, kulturni i opštedruštveni prosperitet. Podsjećanja radi, Socijalistička Republika Crna Gora, u Socijalističkoj Federativnoj Republici Jugoslaviji, imala je dodatna sredstva iz Fonda za nerazvijena područja, dotacije za penzije i obrazovanje (školstvo), kursne razlike, pomoć za otklanjanje posljedica od zemljotresa 1979. godine i još neke vidove dodatnih sredstava.

А добро је било кад сте добијали паре од целе СФРЈ и за 50 година, опет се нисте успели довољно развити и сад вам неко други крив. Ајде у картон малбора да је тако :

mene su zatvorili šest mjeseci, skinut mi je čin, zaustavljeno napredovanje, ostao sam potpukovnika, sve do ratnih dana 1991.godine kada sam napustio JNA.
Скинут му чин и он остао у ЈНА, само као потпуковник. За даље је требало полагати.
А где је отишао из ЈНА

_________________
Nikad Srbin kukavica nije,
smrt ga gleda , on se na nju smije.

Lijepo si to napisao. Samo je to u suprotnosti sa onim sto je napisao Crnogorca B. Dragovic, pa se moze postaviti jedno ozbiljno pitanje, to jest, da li je tvoj tekst propagandni tekst ili je to tekst B. Dragovica?. Uostalom ako si citao tekst B. Dragovica tamo ti je sve lijepo objasnjeno vezano za kralja Nikolu i Njegosa i njihovo srbovanje, samo si ti izgleda sklon da to brzo zaboravis, kao sto si i zaboravio sve ono sto je on napisao.

U svakom slucaju, pozeljni su tekstovi, komentari drgih, jer samo tako mozemo sagledati navedenu problematiku.

Tekst Dr. Mustafe Memica i Dr. Bajrama Redzepagica nam ukazuju na jedan problem, problem necovjecstva, o kome ti ne rece ni jednu rijec.

Da li je toliko vzano ko je koje nacije ili vjere. Za neke jest sigurno, a prije svega za kralja Nikolu i Njegosa i sve njihove sledbenike. Iako Njegos znade kazati "kome zakon lezi u topuzu, tragovi mu smrde necovjecsrvom". Da li je on mislio na svoje Crnogorce, pa i na samog sebe, sigurno je da nije, ali mi smo morali uciti njegovo pjevanje o necovjecstvu, kao da se radi o nekom izuzetno uzvisenom cinu, dobrom djelu, a ne zlocinima, pocinjenim gotovo prije 100 godina nad muslimanima Crne Gore, koje eto ponovi kralj nikola u:Plavu i Gusinju, Bihoru, Podgorici, Kolasinu, Bijelom Polju i vim vecim gradovima i njihovoj okolini 1913.godine.

Pozdrav Zah

Нико не оправдава злочине, али је историја пуна сукоба , већег или мањег интезитета, после којих су остајали мртви, рањени, сирочад, удовице, попаљена места.....Кад би човек могао да види поприште једне битке о којој се учи на часу историје пар чињеница, да види људску касапницу, другачије би размишљао.
Нестају народи и цивилизације, а нови се разају, тако је се српски народ нашао на удару ислама у средњем веку и пошто је један део народа поклекнуо и променивши веру, почео да служи интересима окупатора(постали су домаћи издајници), а против своје браће по крви. Онда се јавио проблем опстанка, који је после преговора решан на начин описан у Горском вијенцу.
То је био сукоб ограниченог карактера, јер видимо касније да се знало ко је из ког рода, да су се чувала кумства , пријатељства и да је краљ Никола позвао на толеранцију.
Много већи примери нечовештва су покољи хугенота у Француској, којих је пре Вартоломејске ноћи било у великом броју, а сад су на нивоу статистичке грешек.
Или истребљење Индијанаца у Америци, трговина робљем......

Овде је ствар да се желе Срби што више опцрнити и онда се не преза ни од најгорих лажи, у које не верује ни сам писац.
Тако се каже да су Срби бацали мошти Св. Василија Острошког и Петра Цетињског, док је истина супротна- поменути светитељи су веома поштовани у српском народу, то се може видети по броју храмова њима посвећеним, по мноштву Срба православних који долазе да им се поклоне, као и на свакој служби где се помињу.
Док су Црногорци били познати по томе што су отпали од вере, па је било области у којима није био обављен верски обред од 1944., рушења цркава, напада на малобројно свештенство, рушења Његошеве капеле....
Такође велики број тих антисрба, је заузимао високе положаје у војци, полицији, привреди, управи, истовремено причајући из фотеља како их Срби угрожавају.

_________________
Nikad Srbin kukavica nije,
smrt ga gleda , on se na nju smije.

Kazes "da se Srbe zeli opcrniti, pa se ne preza ni od najgorih lazi". Koje su to prezentirane lazi?????

Ti uporno pricaes price u smislu "prodao veru za veceru", kao da su svi muslimani islamizirani Srbi ili Crnogorci, ili kako vi kazet poturceni Srbi i Crnogorci, sto je sasvim pogresan termin. Ne znam koliko sam ti puta napisao da proucis problematiku bogumilstva, i prelazak bogumila na katolicanstvo, pravoslavlje i islam.

Uostalom, onaj citat iz Letopisa Matice srpske iz 1825.godine, gdje se kaze, da u Bosni zive Bosnjaci tri vere:islamske, pravoslavne i katolcke, vec te upucuje na pravo razmisljanje i pravi zakljucak. Pomenuti Letopis nije bosnjacki nego srpski Letopis, Nacertanije nije pisao Bosnjak, nego Srbin, pa Nacertanije nije bosnjacki nego srpski nacionalni program, a i u njemu se govori o Bosnjacima, iako ti tvrdis kako su " Bosnjaci od juce, kako je to novokoponovana nacija" itd


Da je sve onako kako ti tvrdis, ne bi bilo potrebno pobiti 7% muslimana Plava i Gusinja, da bi se ljudi natjerali da prihvate pravoslavlje. Ako su bili pravoslavci kao sto ti tvrdis, ne bi im bilo tesko da se vrate na pravoslavlje, niti bi kasnije kad im je kralj Nikola dozvolio da uzmu vjeru koju zele, svi pohrli u dzamije, vrativsi se svojoj vjeri islamu, iz koje su silom istjerani a u pravoslavlje utjerani. Kao sto si mogao procitati pravoslavlje je prihvatio samo jedan, a vidjeo si i zbog cega.Iz ovog primjera svaki pametan covjek moze da izvuce pravi zakljucak, ali ne samo jedan, nego vise zakljucaka, sto je stvar umne obdarenosti i moralne izgradjenosti.

Svakako najznacajniji zakljucak je onaj koji ukazuje, da su price "prodao veru za veceru" propagandne price, koje imaju za cilj istrebljenje svih onih koji nisu pravoslavci, jer pravoslvlje tesko trpi druge vjere na svom prostoru.

To je samo jedan od razloga, a drugi i puno jaci razlog je ideja Nacertanija, stvaranje Velike Srbije u kojoj ce zivjeti samo Srbi. Svima drugima pukazuje se put na istok, zapad ili pod zemlju, o cemu ce kasnije mozda biti vise govora. Kazem mozda, jer problematika je jako slozena i zahtijeva vrijeme, za izvlacenje onoga najbitnijeg, a ja ne znam, da li cu imati vremena za tako nesto.
Pozdrav Zah

Da nije bilo Milovana Djilasa i Vladimira Dedijera stradanje muslimana Crne Gore i Podrinja bi dugo stala tabu tema. Zahvaljujuci Milovanu Djilasu koji je prvi naso za potrebu da ukaze na necovjecno stradanje muslimana Sahovica 1924.godine, iako je u tom pokolju ucestvovao i njegov otac, ta tema kao i teme stradanja muslimana Plava i Gusinja, Bihora i Vilogorca bi mozda i danas bila tabu tema.Danas o tome nesto i znamo, ali jos uvijek ne sve, jer je prezentirana gradja ipak dosta uopstena, tek toliko da se o tome nesto kaze.

Isto tako da nije bilo Vladimira Dedijera stradanje muslimana Podrinja u Drugom svjetskom ratu bi i danas bila tabu tema. I danas se malo o tome pise, samo ne znam, da li zbog toga sto je Vladimir Dedijer sve lijepo napisao, ili pak kod bosnjacki intelektualaca jos uvijek postoji onaj utjerani strah, kojeg nikako ne mogu da se oslobode.
Pozdrav Zah
----------------------------------------------------------------------------------------

POKOLJ (GENOCID) NAD BOŠNJACIMA U ŠAHOVICIMA 1924. GODINE
Piše: Osman DESTANOVIC

Osvajanjem Sandžaka 1912. godine, crnogorska vlast uvodi svoju upravu, pa bjelopoljsku oblast dijeli na tri kapetanije:

1.-Šahovicku, sa sjedištem u Šahovicima;
2.-Bjelopoljsku, sa sjedištem u Bijelom Polju;
3.-Brodarevsku, sa sjedištem u Brodarevu.

Šahovicka kapetanija se sastojala iz 4 opštine. U svim opštinama, izuzev Nedakusa, koje je bilo na lijevoj obali rijeke Lim, stanovništvo je bilo bošnjacke nacionalnosti. Podsticani od velikosrpskih okupacionih vlasti, posrbljeni Crnogorci su neprekidno tražili povoda da se obracunaju sa tamošnjim Bosnjacima, stanovnicima tih opština.

O genocidu u Šahovicima i Pavinom Polju skoro da niko nije smio da pomene, a kamoli da napiše ili objavi, u vrijeme SFRJ. Ovaj zlocin se krio i zataškavao, o njemu ni danas mnogi ne znaju ništa. Izuzetak cini pokojni Milovan Djilas koji i je u svojoj knjizi "Bespravna zemlja" prvi opisao Šahovicki pokolj. O tome da ovaj pokolj nije bio spontani cin krvne osvete, kako se znalo tvrditi, vec temeljito pripreman zlocin, govore mnoge cinjenice.

Prije nego sto je poceo napad na Šahovice i Pavino Polje (Vranes), izvršena je opsežna priprema u organizacijskom smislu. U prilog tome govore i mnoga dešavanja vezana za dogadaj. Pouzdano se zna da je bilo organizovano oko 2 000 posrbljenih i dobro naoružanih Crnogoraca iz Polja Kolašinskih, Kolašina i drugih mjesta, a na cijem celu su bili ugledni crnogorski funkcioneri kao: Nikola Djilas - penzionisani žandarmerijski major, Sekula Boškovic - rezervni major, Dimitrije Redžic - rezervni major i još neki drugi prvaci na celu podivljalih plemena. Podrška im je data od bjelopoljskog poglavara Lazara Bogicevica, Milana Terica šefa finansijske uprave u Bijelom Polju. Zatražena su policijska pojacanja, koja su odmah stigla iz Pljevalja, Berana, Peci, a iz Pljevalja je bila pristigla cak i vojska.

Ubistvo Boška Boškovica - povod za genocid

Boško Boškovic, crnogorski oficir, bio je skoro nepismen covjek, ali je kao vatreni pristalica ujedinjenja i prijatelj Svetozara Pribicevica, Predsjednika demokratske stranke, dogurao do nacelniuka Kolašinskog okruga. On je bio sin poznatog crnogorskog cetovodje Lazara Boškovica. Kao žestoka posrbica svojim okrutnim ponašanjem, zamjerio se Crnogorcima u gušenju pobune u Rovcima. Ova pobuna ugušena je u krvi, a desetine porodica Bulatovica otjerano je u zatvore i poubijano. Uništeno je skoro citavo pleme Bulatovica. Boškovic je kao istakao eksponent srpske vlasti u Crnoj Gori bio izuzetno aktivan u svrgavanju Kralja Nikole sa vlasti i njegovog denunciranja.

Boškovic je poginuo 07.novembra 1924. godine, na putu od Mojkovca prema Šahovicima u mjestu Obod kod Cera. Danas svi koji su iz tog kraja znaju da su Boška ubile crnogorske komite Radoš i Drago Bulatovic iz Rovaca. Njih je angažovao Boškovicev glavni politicki rival i licni protivnik Dimitrije Bulatovic ucitelj iz Rovaca. Glavna namjera ovog ucitelj je bila da mu se osveti radi pogibije svojih rodaka Bulatovica iz Rovaca za koju je Boškovic bio odgovoran.

On je dogovorio sa svojim rodjacima likvidaciju Boška. S obzirom da su znali da Boškovic mora peci preko Potrka, postavili su mu zasjedu u mjestu Cer. Boško se tu pojavi u pratnji svog bližnjeg rodjaka Milete Boškovica. Komite otvaraju vatru, Boška ubijaju dok se Mileta spasio ranjen.

Nakon što je ubijen 07. novembra, vlasti nareduju Bošnjacima da predaju oružje. Ne sluteci ništa, nemajuci veze sa ovom pogibijom, oni predaju oružje. Toga istog dana naoružanje se dijeli pravoslavnim Crnogorcima.

Boškoviceva sahrana je obavljena 09. novembra, a prema pisanim podacima prisustvovalo je preko 2 000 ljudi, tako da se ne pmti veca sahrana u tome kraju. Držani su vatreni govori, za ubistvo bez ikakvog dokaza ili naznake optuženi su lokalni muslimani na celu sa Jusufom Mehonjicem. Govornici su pozivali na osvetu, a nacelnik Kolašinskog okruga pozvao je prisutne da se u roku od 24 sata osvete za Boškovu smrt.

Raspaljena masa odmah je pošla u napad na Bošnjake Šahovica i Vraneša. Ovaj iznenadni i podmukli napad izvršen je 9. i 10. novembra. 1924. godine. Tako su posrbljeni Crnogorci, nakon Boškove sahrane i proturene lažne vijesti, krenuli, predvodjeni oficirima starocrnogorske vojske, u napad na vraneške Bošnjake. Napad je izvršen pred noc i tokom noci, tako da je stradao veliki broj stanovništva. Podaci se krecu izmedu 600 i 700 ubijenih. Ubijani su na najsvirepiji i najpodmukliji nacin.

U izvještaju - Predstavci kralju Aleksandru od delegata opštine Šahovici i Pavino Polje - piše sljedece:

"Nekim su ( kao Ibru Hasaovicu-starcu od 80 godina ) još živo meso rezali, nožem trbuh vadili, nekima su ( kao Zecu Hadžovicu ) živima jezik cupali, neke su ( kao Naja Hodžica beba ) ni u majcinom krilu nijesu štedjeli, neke (kao Šaba Hadžovica) najprije davili, a potom puškama ubijali, neke, kao što je to uradio Vuksan Vukrovic, svoga bivšeg agu Halila Hasanbegovica) na vjeru iz kuce izmamljivali, a potom nožem poklali, Adema Lukaca su prvo opljackali, a potom tjerali da se krsti, a kad je ovaj to odbio, odveli ga i kao metu gadjali iz puške. Živim cudom je ranjen preživio, valjda ga Bog odredio, da pretekne kao svedoka, kako bi pricao o snazi pravde i zakonitosti u našoj državi".

U svojoj knjizi "Zemlja bez pravde", Milovan Djlas takode je opisao ovaj pokolj u kome je kao voda raspojasanih krvoloka bio i njegov otac Nikola Djilas. Otac mu je priznao kao se sve to dešavalo, kao i neke detalje tokom samog genocida.

Pokolj u Sahovicima
Pise, Milovan Djilas

" Takvog osvetnickog pohoda nije nikad bilo. Covjek nije mogao ni slutiti da je nešto tako moglo biti skriveno u takozvanoj narodnoj duši. Pljacka iz 1918. godine, bila je prema ovome djecija igra..."

Dalje nastavlja sjecanje svog oca krvopije : "Nakon što su taoci u Šahovicima bili poklani, išao je jedan seljak iz našeg sela Sekula, od jednog mrtvaca do drugoga i prereza im zile na nogama. Tako se radi volovima, nakom što ih se sjekirom oborilo, da se ne bi mogli ponovo dici, ukoliko su jos živi. Neki su u džepovima mrtvaca pronalazili komade šecera natopljene krvlju koje su kasnije jeli. Djeca su bila otrgana od majcinih ruku i sestara i pred njihovim ocima zaklata ... Muslimkanskim sveštenicima su cupali brade i urezivali krstove na celo. U jednom selu zavezali su grupu ljudi za plast i zapalili. Neki su kasnije pricali da je plamen iz zapaljenih tijela bio purpurno crven. Jedna grupa napala je jednu usamljenu kucu. Seljak je upravo gulio jagnje.Oni su imali namjeru da ga streljaju i zapale kucu, ali oguljeno jagnje im je dalo ideju da seljaka objese za noge na šljivu, jedan mesar mu je ogulio lobanju sjekirom, pazeci da ne povrijedi tijelo. Onda je žrtvi razrezao grudi. Srce je još tuklo. Mesar je golom rukom istrgao srce i bacio ga psetu. Kasnije se pricalo da ga pseto nije taklo, jer, cak, ni pseto nece tursko meso.

Ako covjek hladno pomisli, može da izgleda da nije ni bitno na koji nacin ljudi budu ubijani, i šta se poslije toga dogada sa njihovim tijelima. Ali nije tako. Upravo cinjenica da su oni pronalazili tako zaprepašcujuce nacine ubistva, da su ljude klali kao životinje, djeluje najužasnije i otkriva cijelu mracnu prošlost njihove duše ubica.

U ovoj zemlji ubistvo nije ništa zastraujuce. Na to se naucilo. Ali necovjecni nacin ovih ubistava i sadisticki užitak u tome, pobudili su otpor i jednodušnu osudu, iako se kod žrtava radilo o muslimanima ... Da nepravda bude potpuna, nisu muslimani bili oni koji su ubili Boška, nego crnogorski prvaci iz Kolašina. Moj otac je to kasnije saznao od jednog povjerljivog covjeka".

Šahovicka kapetanija bila je odmah iza Bjelopoljske. U njoj je bilo 576 pravoslavnih i 1580 muslimanskih domacinstava. U procentima Srba i Crnogoraca 26,8 a Bošnjaka 73,2. Danas tamo nema više ni jednog Bošnjaka. Poslije genocida koji je zadesio cijelu šahovicku kapetaniju, preživjeli Bošnjaci su se iselili odlazeci duboko u Sandžak, za Bosnu ili prema Turskoj. Na njihova imanja su se naselili oni koji su zlocin i pocinili, tako da danas tamo žive njihovi potomci na tudoj okrvavljenoj zemlji. Kako ništa ne bi podsjecalo na Bošnjake i Islam, Crnogorci su porušili obje džamije, prekrstili naziv mjesta Šahovice u Tomaševo dajuci mu ime po ratnom drugu Rifata Burdzevica - Trša. Kojeg li samo bestidnog postupka, a šta bi se i ocekivalo od potomaka takvijeh monstruma”.

Што се богумила тиче, то је секта, а не нација. Како кад би тврдили да су Јеховини сведоци посебан народ. Богумила је било у разним периодима хришћанства, на Истоку и Западу и познати су под разним називима – патарени, бабуни....
Црква босанска је била православна и о томе сведоче сачувани материјални докази.
Кад се каже Бошњаци мисли се на становнике Босне(и наравно Херцеговине:), као да се каже Далматинци, Војвођани.... Јер и Вук пише у исто време о српском језику кога говоре Срби закона турскога, грчкога и римскога, тј. православни, римокатолици и муслимани. Да није било тако, зар би царски цензор допустио штампање таквих књига у Бечу и подривање моћне Аустрије на просперитет Србије ?
Нико не оправдава поменуте покоље, али...

Прво , то су крајеви чије је становништво од увек наоружано, где се све завршава на племенском нивоу и оружје много лакше потеже, него у некој градској средини.
Крвна освета и обичајно право су старији од било које државе за те људе.
Друго, муслимани су били на страни Турске током векова и угњетавали своју православну браћу. Нису им никада помагали, него су још и гушили њихове устанке за слободу. Зато не треба да чуди што је се један део повукао са Османлијама у Турску, а они који су остали морали су се суочити са дојучерашњом рајом. Такође , велики број муслимана је био за време 1.св.рата у шуцкорима и опет гле чуда, чинио злочине над Србима. Освета није решење, и ја лично сам против тога, јер кад није суђено франковцима, или оним који су у црно завили Мачву, није требало ни њих дирати.
Али, у условима, ослабљених комуникација и слабе централне власти десило се то што се десило. И ово посрбљени Црногорци је дно дна. Као да се неко извињава и увлачи....
Мене само чуди, како Милован Ђилас не написа ништа о пасјим гробљима и другим злочинима комуниста у рату, а и после рата, него глуми неку моралну величину и дисидента.
Такође, како нико не осуђује протеривање Немаца из Војводине после 2.св.рата и Италијана из Истре и Далмације, што је било праћено злочинима и отимањем имовине.

Наставља се стара комунистичко-ватиканска ујдурма : Сви су добри, осим Срба.


А ово је главна провала

Crnogorci su porušili obje džamije, prekrstili naziv mjesta Šahovice u Tomaševo dajuci mu ime po ratnom drugu Rifata Burdzevica - Trša.
Порушили су они и цркве, фора је да су дали име селу по муслиману

_________________
Nikad Srbin kukavica nije,
smrt ga gleda , on se na nju smije.

TBPTKO

Nacija nisu. A sekta je diskutabilna. Crkva Bosanska je narodna crkva, spominje se u vladarevim darovnicama kao posrednik, svjedok,.. Ugarska vodi krstaske ratove, papa izopcuje Bosnjane, patrijarh anatemise,.. to mi zvuci malo vise od sekte.


A jel, a koji,...? Mozda mislis na silne kletve pisane rukom patrijarha, anateme,... niti jedan jedini pravoslavni dokument tog vremena ne naziva C.B. pravoslavnom, pravovjernom,...


A jel,.. sta su onda Bosanci, regionalci u sklopu Bosnjaka.
Cuj, ja ne tvrdim da su Bosnjaci neko posebno pleme sa rodoslovom kao Srbi. Bosnjaci su miks raznoraznih, koji je od 14 vjeka vec etnicka odrednica, a zasigurno i ranije. Bosnjani se navode uporedo sa Srbima, dakle u rangu, za Osmanlija je Bosnjak etnicki naziv a Bosanac je tada bio samo konj bosanski(registrovan kao pasmina) ,...


Interesantno je da pravi pokolji pocinju tek u novijoj istoriji. dakel poslije nacional romantizma i Nacertanija. Ne kazem da je Nacertanije krivo, ali cinjenica je da su se stanovnici Bosne poceli uzajamno klati i trujebiti cijela sela tek poslije nacionalnih ideja i pumpanja ideologija o pravu na zemlju. Vjekovima za stare Bosne, Turske, Austrije je bilo mnogo prilika anarhije, bezvlasca, upada stranih vojski,... pa niko ni nije izbliza "koristio priliku" kao u proslom vjeku, kako po obimu tako i nacinu.



Ako mislis na Bosnjake, definisi mi ugnjetavanje. Izvrsna vlast je bila Turska i nemoguce je da sila naroda ugnjetava drugu silu naroda. Kako, pa nije svaki Mujo imao vlast da radi od svakog Mile sta hoce. Svi pravoslavni su bili takodjer poreski obveznici spahija, begova,... i samo ta vlastela je mogla ugnjetavati. Glavnicu Bosnjaka je cinilo siromasno seljastvo koje je imalo drugacije obaveze, napr. manji porez(opet ne manji od vlaskih katuna), ali vojna obaveza. Ta teza o ugnjatavanju od strane cijelog naroda, cijele vjerske konfesije,... je sarena literarna laza, bez istorijske podloge i bez logike. Ljubav nije postojala, naravno,... jeste zakon koji je jasan ko tuzi i sudi. Takodjer i vlast naredi, mobilise, izvrsi,... gusenje ustanka,.. a ne "spontana gomila".


Nisu se odselili zbog straha od osveta ili grize savjesti, jer obican prost narod nije nikoga ugnjetavao, niti je bio u prilici. Jedan svijet je prestajao, drugi se stvarao i mnogi to nisu mogli prihvatiti. Bosnjaci su jedini pruzili oruzani otpor austrijskim okupacijonim trupama i Austrija se dozivljavala kao okupator. Barem u pocetku.


Vala bas ujdurma,...



zah, druze stari, bez uvrede, ali tusis brate preko svake mjere. Koja je poenta kilometarskih copy/paste,... kada si mogao napraviti kraci sazetak politicke sadrzine Nacertanija? Isto kao da pokusavas reci da bosanski Srbi ne postoje,.. jer to su popravoslavljeni Bosnjaci. Mani se te nakarade od logike, ne izbija se svaki klin klinom,...

Moram kazati Tvrtko da se tvoji komentari na podforumu istorija puno razlikuju od onih na podforumu politika. Medjutim, ja ipak imam nekih primjedbi na tvoje tvrdnje, a one se ogledaju u sledecem.

Sta je vjera a sekta to je posebno pitanje. Stvar je onoga ko definise tu problematiku. Tako danas neki tvrde da hinduizam i sintoizam nisu vjere, dok ih drugi opet svrstavaju i priznate vjere.Tako nesto moglo bi se reci i za crkvu bosansku, ali to je problematika za poznavaoce problematike religije, ali ne i za nas.

To sto je pisao Vuk.S. Karadzic o drugim narodima, danas niko ne drzi za ozbiljnu i naucnu stvar, jer svi znaju ko je bio V.S. Kardzic, kakve je ideje zagovaro, bolje receno da je bio jedan od velikih zagovaraca Nacertanija Ilije Garasanina.

Ti nacelno osudjujes zlocine, ali vec kasnije kazes "muslimani su bili na strani Turske tokom vekova i ugnjetavali su svoju bracu.......,"itd, cime pokusavas opravdati zlocine koji su cinjeni nad njime.

Dakle, ti ne priznajes individulanu krivnju, to jest ko je cinio zlocine, za njih treba da i odgovara. Da li za zlocine u Srebrenici za koje su najodgovorniji Radovan Karadzic i Ratko Mladic, treba istrijebiti sve Srbe ili pak treba suditi samo onima koji su naredjivali i izvrasvali zlocine. Da li zbog zlocina u Drugom svjetskmom ratu nad muslimanima Podrinja koje su naredjivali S. Moljevic i Draza Mihalovic treba istrijebiti sve Srbe. Naravno da ne treba, jer zlocinci imaju svoje ime i prezime, i njima treba biti sudjeno, a ne ubijati neduzne, pa cak zene i djecu.

Sto se tice Milovana Djilasa, velika je stvar sto je bas on opisao te zlocine po pricanjju svoga oca. Naravno, da je bio moralna licnos, da nije bio takav, sigurno je da o tome nikad ne bi napisao ni jedno slovo, tim prije jer je u tim sramnim zlocinima, koji nicim nisu izazvani, ucestvovao i njegov otac. Pisati o zlocinima svoga oca nad neduznim narodom, moze samo visoko moralna licnost. To sigurno nece uraditi sin Draze Mihajlovica, Dr. Radovana Karadzica, Ratka Mladica i da ne nabrajam dalje.

Tvojim stavovima Dilajla 1 kranje sam iznenadjen. Zar kratak opis stradanja muslimana Plava i Gusinja, Sahovica predstavlja moju "gnjavazu", zar se to sve moze kazati u dvije rijeci, dvije recenice, ili napisati na dvije stranice. Problem Nacertanija i njegova eha je mnogi, mnogo, slozeniji problem, i to se ne opisuje u dvije rijeci, dvije recenice ili ne pise na dvije stranice.

Tebi niko ne brani da izneses svoje misljenje o ovom problemu u dvije rijeci ili dvije recenice, ili pak najvise na dvije stranice, ali ja cu to uraditi na nacin kako sam zamislio. Istina u buduce ce to biti mnogo krace, bas ovako kako sam poceo sa Plavom, Gusinenjem i Sahovicima, a ne onako kako sam poceo prezentirajuci tekst B. Dragovica o odnosima Srbije i Crne Gore kroz istoriju, a sve u duhu Nacertanija.Medjutim, i to ima svoj znacaj, jer je tako bilo i sa drugim susjedima, pa je taj opis i dat tako u uvodnom dijelu.

Uostalom, tebe niko ne tjera da citas ono sto za tebe predstavlja gnjavazu. A sto se tice koristenih tekstova, pa neces valjda traziti da sad neko prepicava ono sto je kratko napisao Milovan Djilas o pokolju u Sahovicima ili Dr. Memic i Dr. Redzepagic o stradanju muslimana u Plavu i Gusinju.Ti sadrzaji su kratki i jezgorviti, a sto za nekoga predstavljaju gnjavazu, to je drugi problem.

A o onome kako ti kazes "nakarasdi od logike" nekom drugom prilikom, jer vrijeme je pred nama. Svakako, kao podlogu mozemo uzeti Letopis Matice srpske iz 1825.godine, i savjete V. Pelagica uciteljima, ali o tome kad dodje vrijeme.

Pozdrav i sve najbolje Zah

Nema smisla Tvrtko to sto radis. Molim te da obrises svoj komentar, i da otvoris novi naslov Istorija Bosne.
Pozdrav Zah

U coveche,tek sad znam da nishta ne znam
Dechki nastavite,ima nas koji posmatramo sa strane,....educiramo se sto jes-jes.
ZAH,gde sve iskopa ovo?

IDEOLOGIJA VELIKE SRBIJE

Evo nekoliko kljucnih osoba koje se smatraju najvecim i najzescim propagatorima Nacertanija. Naravno, prvo moramo poci od samog tvorca ovog poznatog Nacionalnog programa Srba.

ILIJA GARASANIN (1812.-1874.)

Ilija Garasanin jedan je od najaktivnijih srpskih politicara proslog stoljeca. Suvremenik je Ljudevita Gaja u Hrvatskoj. Bio je ministar u vise ministarstava dinastije Obrenovica i dinastije Karadjordjevica, pa vec ta cinjenica pokazuje njegovu politicku snalazljivost. Glasovit je postao po svom "Nacertaniju" koje je nastalo 1844. godine, ali je objavljeno mnogo kasnije. U svom "Nacertaniju" on je napravio plan za stvaranje Velike Srbije u koju bi ukljucio, ne samo one zemlje koje su nekada pripadale Srbiji, nego i one za koje je Garasanin smatrao da trebaju pripasti Srbiji. Za ostvarenje tih planova Garasanin je znao da Srbija treba pomoc susjednih zemalja pa je pri tome racunao da ce zemlje Balkana biti oslabljene rusenjem Turskog Imperija, sto ce omoguciti Srbiji da se lakse "docepa” odredjenih teritorija.

U tom "Nacertaniju" on kaze: "Srpska drzava koja je vec srecno pocela, no koja se rasprostirati i ojacati mora, ima svoj osnov i temelj tvrdi u carstvu srpskom 13-ga i 14-ga stoljetija i u bogatoj i slavnoj srpskoj istoriji. Po istoriji ovoj zna se da su srpski carevi poceli bili grckom carstvu mah otimati i skoro bi mu konac ucinili te bi tako na mesto propadjuceg istocno-rimskog carstva, srbsko-slavensko carstvo postavili i ovo naknadili. Car Dusan silni primio je vec grb carstva grckog. Dolazak Turaka prekinuo je ovu promenu i preprecio je ovaj posao za dugo vreme, no sad, posto je sila turska slomljena i unistena tako reci, treba da pocne isti onaj duh dejstvovati, prava svoja na novo traziti, i prekinuti posao na novo nastaviti.

Ovaj temelj i ove osnove zidanja carstva srbskog valja dakle sad od razvalina i nasutina sve vecma cistiti i osloboditi, na vidik izneti, i tako na ovako tverdom i stalnom istoriceskom fundamentu novo zidanje opet preduzeti i nastaviti."

"Srbi su se medju svima Slavenima u Turskoj prvi sobstvenim sredstvima i snagom za svoju slobodu borili; sljedovatelno oni imaju prvi i puno pravo k tome da ovaj posao i dalje upravljaju. Vec sada na mnogim mestima i u nekim kabinetima predvide i slute to: da Srbima velika buducnost predstoji i to je ono sto je pozornost cele Evrope na Srbiju navuklo. Kada mi ne bi dalje mislili nego samo na knjazevstvo kao sto je sad, i kad ne bi u ovom knjazevstvu klica buduceg srpskog carstva lezala, onda ne bi se sve vise i duze sa Srbijom zanimao nego sto je sa Moldavskim i Vlaskim knjazevstvima cinio, u kojima nema samostalno nacelo zivota i koji se dakle samo kao privjesci Rusije smatraju.

Nova srbska drzava na jugu podavala bi Evropi sve garancije da ce ona biti vrsna i krjepka drzava i koja ce se moci medju Austrijom i Rusijom odrzati."

"... kao najglavniji i osnovni zakon drzavni mora se predstaviti i utvrditi u tome, da knjazevsko dostojinstvo mora biti nasledstveno. Bez ovoga nacela, koje sacinjava jedinstvo u najvisem drzavnom dostojinstvu ne moze se stalan i postojani drzavni sojuz medju Srbijom i ostalima susedima Srbima ni pomisliti."

"Ujedno nuzno je i to, da se ne samo svi osnovni zakoni, ustav i sva ustrojenija glavna knjazevstva Srbije u Bosnu i Hercegovinu medju narodom rasprostranjavaju, nego jos i to da se za vremena nekoliko mladih Bosnjaka u srpsku sluzbu drzavnu prima da bi se ovi prakticno u politiceskoj i financijalnoj struci pravlenija, u pravosudiju i javnom nastavleniju obucavali i za takove cinovnike pripravljali koji bi ono sto su u Srbiji naucili posle u svom otecestvu u djelo privesti mogli."

Dakle, oni su na svaki nacin nastojali da odredjeni broj ljudi iz Bosne skoluju administraciji kako bi se, kad ih kasnije budu slali natrag, time vrsilo posrbljavanje Bosne.

"Da bi se narod katoliceskog ispovedanija od Austrije i njenog upliva odvracali i Srbiji vecma priljubili nuzno je na to osobito vnimanije obracati. Ovo bi se najbolje postici moglo posredsvom fratera ovdasnjih, izmedju kojih najglavnije trebalo bi za ideju sojedinjenja Bosne sa Srbijom zadobiti."

Radilo se na tome da se za tu ideju pridobiju franjevci koji su uvijek bili popularni i imali podrsku naroda u BiH. Stoga Garasanin predlaze da se u tu svrhu tiskaju i odredjene vjerske knjige na srpskom jeziku, koje bi se onda trebale koristiti pri vjerskim obredima u Bosni. To su bile Garasaninove ideje koje je drzavna administracija tadasnje srpske drzave provodila u djelo.

VUK STEFANOVIC KARADZIC (1787.-1864.)

Vuk Stefanovic Karadzic bio je jezikoslovac i pisac koji je putovao po Balkanu proucavajuci i prikupljajuci narodne pjesme. Pisao je mnogo o lingvistickim temama i problemima i objavio gramatiku i rjecnik onog sto je on smatrao srpskim jezikom. Srbi ga smatraju osnivacem srpske jezicne reforme te srpske kulture uopce.

Jedna od glavnih niti njegovih razmisljanja jest ideja da su svi oni koji govore stokavski Srbi (iako i Hrvati dobrim dijelom govore tim dijalektom). Takva su Karadziceva razmisljanja veoma cesto vidljiva u njegovim spisima i ona su utjecala na srpske odnose prema drugim balkanskim narodima. Karadzicev clanak "Srbi svi i svuda" prvi je put objavljen u "Korabljici za historiju, jezik i kulturu Srba sva tri zakona", godine 1849. Taj je rad tipican za Vukove poglede na jezik i etnicku pripadnost srpskih susjeda. On je takodjer pokusavao nijekati postojanje znacajnog broja Hrvata, iskrivljujuci tako povijesne cinjenice i jezicne datosti da bi opravdao svoje teorije.

Dok Garasanin u svom "Nacertaniju" iz 1844. godine iznosi ideje kako da se druge narode posrbi, Vuk Stefanovic Karadzic je vec 1836. godine sve susjedne narode uvrstio u Srbe. To se zakljucuje iz ovog njegovog teksta, pripominjem, napisanog 1836. godine:

"Zaista se zna da Srbi sad zive u danasnjoj Srbiji (izmedju Drine i Timoka, i izmedju Dunava i Stare planine), u Metohiji (od Kosova preko Stare planine, gdje je Dusanova stolica Prizren, srpska patrijarsija Pec, i manastir Decani), u Bosni, u Hercegovini, u Zeti, u Crnoj Gori, u Banatu, u Backoj, u Srijemu, u desnom Podunavlju od vise Osijeka do Sentandrije, u Slavoniji, u Hrvatskoj (i Turskoj i Austrijskoj krajini), u Dalmaciji, i u svemu Adrijatickom primorju gotovo od Trsta do Bojane. Zato u pocetku rekoh zaista se zna, jer se upravo jos ne zna dokle Srba ima u Arnautskoj i u Macedoniji. Ja sam se na Cetinju (u Crnoj Gori) razgovarao s dvojicom ljudi iz Dibre, koji su mi kazivali da onamo ima mnogo srpskijeh sela, po kojima se govori srpski onako kao i oni sto su govorili, tj. izmedju srpskoga i bugarskoga, ali opet blize k srpskome nego k pravome bugarskome.

U pomenutijem ovdje mjestima bice najmanje oko pet miliona dusa naroda koji govori jednijem jezikom, ali se po zakonu (religiji) dijele na troje: moze se otprilike uzeti da ih oko tri miliona ima zakona grckoga, i to: jedan milion u cijeloj Srbiji (s Metohijom), jedan milion u austrijskijem drzavama (u Banatu, u Backoj, u Srijemu, u desnom Podunavlju, u Slavoniji, Hrvatskoj, Dalmaciji i Boci), a jedan milion u Bosni, Hercegovini, Zeti i Crnoj Gori; od ostala dva miliona moze biti da bi se moglo uzeti da su dvije trecine zakona turskoga (u Bosni, Hercegovini, Zeti itd.), a jedna trecina rimskoga (u austrijskim drzavama i u Bosni, Hercegovini i nahiji barskoj). Samo prva tri miliona zovu se Srbi ili Srblji, a ostali ovoga imena nece da prime, nego oni zakona turskoga misle da su pravi Turci, i tako se zovu, premda ni od stotine jedan ne zna turski, a oni zakona rimskoga sami sebe ili zovu po mjestima u kojima zive npr. Slavonci, Bosanci (ili Bosnjaci), Dalmatinci, Dubrovcani itd., ili kao sto osobito cine knjizevnici, starinskijem ali bog zna cijim imenom; Iliri ili Ilirci; oni pak prvi zovu ih u Backoj Bunjevcima, u Srijemu, u Slavoniji i u Hrvatskoj Sokcima, a oko Dubrovnika i po Boci Latinima. Bunjevci moze biti da se zovu od Hercegovacke rijeke Bune, od koje su se, kao sto se pripovijeda, negda amo doselili..."

"Svi pametni ljudi i od grckijeh i od rimskijeh Srba priznaju da su jedan narod trude se da bi mrzost zbog zakona ili sasvijem iskorijenili ili barem umalili sto se vise moze, samo je onima rimskoga zakona jos tesko Srbima nazvati se, ali ce se po svoj prilici i tome malo-pomalo naviknuti; jer ako nece da su Srbi, oni nemaju nikakvoga narodnoga imena. Da reku da su jedni Slavonci, drugi Dalmatinci, treci Dubrovcani, to su sve imena od mjesta u kojima zive i ne pokazuju nikakvoga naroda. Da reku da su Slaveni, to su i Rusi i Poljaci i Cesi i svi ostali slavenski narodi. Da reku da su Hrvati, ja bih rekao da ovo ime po pravdi pripada najprije samo cakavcima, koji su po svoj prilici ostaci Porfirogenitovijeh Hrvata i kojijeh se jezik malo razlikuje od srpskoga, ali je opet blizi srpskome nego i jednome slavenskome narjecju; a po tome danasnjijem Hrvatima u zagrepskoj, varazdinskoj i krizavackoj varmedji, kojijeh se domovina prozvala Hrvatskom poslije muhackoga boja, koji je bio godine 1526. (a donde se zvala gornja Slavonija), i kojijeh je jezik kao prijelaz iz kranjskoga u srpski; ali ne znam kako bi se tijem imenom mogla nazvati ona braca nasa zakona rimskoga koja zive npr. u Banatu, ili u Backoj, ili u Srijemu i Slavoniji, ili u Bosni i Hercegovini, ili u Dubrovniku, i govore istijem jezikom kao i Srbi."

Dakle, to su ideje koje su izrazene kod Vuka Stefanovica Karadzica.

Hajde ne pravi se lud Inzaghi, Havenofer, JMBG, Semberac, itd, itd. Dokle ces mijenjati korisnicka imena i pisati komentar na svoj komentar. Uosalom sacekaj, sve cu ti pojasniti, a do tada navrati cesce u biblioteku, i nauci nesto iz istorije svog naroda, ako ne opcenito, onda bar onog u Bosni i Herecegovini.
Pozdrav Zah

NIKOLA STOJANOVIC (1880.-1964.)

Pravnik i politicar Nikola Stojanovic rodjen je u Mostaru. Prije I. svjetskog rata bio je istaknuti protivnik Austro-Ugarske Monarhije i osnivac oporbenih novina "Narod". U vrijeme I. svjetskog rata bio je clan Jugoslavenskog odbora koji je radio na ujedinjenju Juznih Slavena. Smatrali su ga strucnjakom za BiH, te je bio savjetnik za tu regiju na mirovnoj konferenciji 1918./19. Napisao je clanak koji je prvobitno objavljen u "Srbobranu" (srpskom casopisu koji je izlazio u Zagrebu) u broju 168/169 iz godine 1902. Clanak nosi naslov "Do istrage nase ili vase”, u kojem on sudi o Srbima i Hrvatima kao da se, zapravo, radi o samo dvije razlicite stranke, da se tu uopce ne radi o razlicitim narodima od kojih jedan treba pobijediti, ali s tim da drugu stranu (zapravo Hrvatsku) treba eliminirati. On kaze ovako:

"... Srbi i Hrvati su, po misljenju nekih, dva plemena istoga naroda; po misljenju drugih, dva posebna naroda (narodnosti); po misljenju trecih, jedan narod, jedno pleme."

"Pleme nastaje u vremenu pre ustanovljenja drzave, a narod nastaje u drzavi inicijativom jednog plemena. Ta se uloga pripisuje u nasoj istoriji plemenu kojim je upravljao Stevan Nemanja, ali i iza toga imamo i suvise primera koji pokazuju da srpske velmoze nisu htele ili nisu mogle shvatiti zajednicu interesa svih krajeva, bez koje nema govora o trajnom politickom jedinstvu. Politicki je Srbe ujedinila zajednicka odbrana na Kosovu i kasnije zajednicka sudbina robovanja jednoj istoj vlasti. Kulturno jedinstvo, kome je udario temelj Sv. Sava, ogledalo se najbolje u toj velicanstvenoj odbrani i u kasnijem stapanju srpske aristokracije sa demokracijom u jednu nerazdeljivu, divnu sastavinu - demokraciju s aristokratskim ponosom. U tom i lezi vaznost kosovskog boja, u tom smislu sprski poraz na Kosovu znaci jednu veliku pobedu."

Cinjenica je da su Srbi u povijesti mnoge poraze pretvarali u pobjedu. On dalje kaze: "Hrvati niti imaju posebnog jezika, ni zajednice obicaja, ni cvrstog jedinstva zivota, ni, sto je glavno, svesti o medjusobnoj pripadnosti, i stoga ne mogu biti posebna narodnost."

"Hrvati dakle nisu ni pleme ni posebna narodnost. Oni se nalaze na prelazu iz plemena u narodnot, ali bez nade da ce sacinjavati ikada posebnu narodnost."

"Njihovo lutanje u 19. veku od Gajeva Ilirstva do Strosmajerova Jugoslavenstva i Starceviceva Hrvatstva najbolje dokazuje. Njihovi glavni ljudi, koji su hteli prema potrebi tudje politike stvoriti te razne narodnosti, zaboravili su da se nacije kao proizvod istorijskog razvitka ne stvaraju preko noc, i da se raznim mitovima (njihov tvorac Tadija Smiciklas, hrvatski Panta Sreckovic, predsednik je Jugoslavenske Akademije) ne moze izbiti srpski ponos na proslost, izrazen u narodnim pesmama, i zameniti ponosom na sjajnu hrvatsku proslost."

"Hrvati obicno isticu neku kulturnu nadmocnost nad Srbima. Oni koji nemaju nikakvih specijalno svojih pogleda na svet (u veri, obicajima, vaspitanju itd.), nikakve nacionalne umetnosti ni knjizevnosti, usudjuju se govoriti o hrvatskoj kulturi."

"Hrvati, dakle nisu i ne mogu biti posebna narodnost, ali su na putu da postanu srpska narodnost. Uzimanjem srpskog za svoj knjizevni jezik, ucinili su najvazniji korak sjedinjenju."

"Proces pretapanja niko ne moze zaustaviti, jer se tu sastaje masa sa istojezicnom masom, isto kao sto se ne da otkloniti nikakvim deklamacijama o slozi borba izmedju inteligencija i srednjih staleza; jer su Srbi i Hrvati u danasnjem izdanju - dve politicke stranke.

Borba koja se po svemu svetu vodi izmedju liberalizma i ultramontanskog kozmopolitizma olicena je kod nas u borbi Srba i Hrvata. Opreka izmedju istorijskog drzavnog prava, koje sluzi kao podloga programima svih hrvatskih stranaka, od kojih nema ni jedne liberalne (sigurno jedinstveno u Evropi), i prirodnog prava izlozenog u srpskoj narodnoj misli, kao podlozi programima srpskih stranaka, od kojih nema ni jednog klerikalno-konterzvativnog, najbolje to pokazuje.”

"Ponosni Dubrovcani su se odlucili za Srpstvo, premda su se ostali dalmatinski gradovi, koji su stajali pod uticajem iste talijanske kulture, odlucili za Hrvatstvo. Dubrovnik je bio slobodna republika, a ostali gradovi podanici republike Sv. Marka. Slobodni ljudi odlucili se za slobodno i napredno Srpstvo, tudji podanici za tudjinima usluzno i nazadno Hrvatstvo.

To je, mislimo, najbolji dokaz, da nas dele samo pojmovi o slobodi, da smo dve politicke partije.

U borbi tih stranaka ne moze biti govora o slogi jer su nacela njihova iz osnova protivna, i jer su Hrvati tudjinska avangarda, a Srbi predstavnici principa Balkan - balkanskim narodima.

Na temelju toga principa Srbi se mogu i moraju sloziti sa ostalim balkanskim narodima, ostavljajuci za kasnije doba resenje unutarnjih balkanskih pitanja. Hrvati su, kao predstavnici tudjih osvajackih prohteva, od toga potpuno iskljuceni, ne kao narod radi svojih osobina, nego kao narod, koji je dopustio da ga predstavljaju i njegovom sudbinom upravljaju nekolike klike, za koje je i suvise ocito da sluze tudjim interesima

Ta se borba mora voditi do istrage nase ili vase. Jedna stranka mora podleci. Da li ce to biti Hrvati, garantuje nam njihova manjina, geografski polozaj, okolnost, sto zive svuda pomesani sa Srbima, i proces opste evolucije, po kome ideja Srpstva znaci napredak.

Obrazovanjem mase narodne, spojene sa njenim ucestvovanjem u politici, moraju pasti i nazadne klerikalne ideje. Propast klerikalizma u nasem narodu znaci propast Hrvatstva."

JOVAN CVIJIC (1865.-1927.)

Istaknutog ideologa velikosrpske ideje imamo u Jovanu Cvijicu koji se smatra osnivacem moderne zemljopisne znanosti u Srbiji. Istrazivao je i mnogo pisao na temu zemljopisa Balkana. Posjedovao je veliko znanje ne samo o zemljopisu Srbije i okolnih regija, vec takodjer i o povijesti i aktualnim zbivanjima u tim podrucjima.

Zanimalo ga je takodjer politicko napredovanje Srbije i zbog toga je cesto gubio svoju znanstvenu objektivnost kada je pisao o Srbiji ili o Balkalnu u zemljopisnom kontekstu. Velik dio njegova rada koristi se kao "znanstveno opravdanje" velikosrpskoj politici.

Predocit cu izjave iz raznih Cvijicevih clanaka i publikacija u kojima on jasno pokazuje svoju sklonost ka Velikoj Srbiji u kontekstu akademsko-znanstvenog poimanja. Sve izjave reflektiraju obrazlozenja aktualnih velikosrpskih ideologa, a moze se vidjeti da se Cvijicev rad, s obzirom da je bio poznati geograf, koristi kao "znanstveni dokaz” njihovim teritorijalnim zahtjevima.

Citiram njegove izjave:

"Srbi zive i izvan tadasnjih granica Srbije." I nastavlja: "Svet treba da zna i da se uveri, da Srbija moze da operise s mnogo vecom celinom, no sto je njena teritorija. od Srbije mogu da podju najvece teritorijalne transformacije. Ne treba prezati od toga da se taj strah ulije u svet, ako je korisno za nase nacionalne interese."

"Srpski se problem mora resiti silom. Obje srpske drzavice moraju se poglavito vojno i prosvetno najzivlje spremati, odrzavati nacionalnu energiju u zavojevanim delovima srpska naroda i prvu, iole povoljnu, priliku upotrebiti da raspravljaju srpskom pitanje s Austro-Ugarskom.”

"Izvan moravsko-vardarske depresije nema u zapadnoj polovini Poluostrva (Balkanskog, nap. S.Z.) teritorije zgodne za formiranje trajne drzave, koja bi mogla ziveti ekonomskim i politickim zivotom." Potom kaze: "Ekonomski i trgovacki interesi izvesnih dinarskih oblasti (tu se poimenicno navode Bosna i Hercegovina, Dalmacija i 'dinarska' Hrvatska, nap. S.Z.) i sada idu prema moravsko-vardarskoj depresiji; ti krajevi ne mogu dobiti zivota i znacaja osim ako se prikljuce moravsko-vardarskoj drzavi..."

"... opste poznato je da su Bosna i Hercegovina oblasti ciste srpske rase..."

"... kao neosporan minimum principa nacionalnosti mora vredeti to da se ne sme dati tudjinu, stranoj drzavi, centralna oblast i jezgro jednoga naroda, jer to znace Bosna i Hercegovina za srpski narod."

"...Srbija mora zbog svoje ekonomske samostalnosti dobiti pristup na Jadransko More i jedan deo arbanaske obale: bilo zauzimanjem teritorija bilo dobijanjem ekonomskih i komunikacionih prava na tu oblast. To znaci, dakle, zauzimanje istina jedne etnografski strane oblasti, ali takve koja se mora zauzeti zbog osobito vaznih privrednih interesa, upravo zbog zivotne potrebe. Takvo zauzimanje bi se mozda moglo nazvati antietnografskom nuznoscu i u takvom obliku ono nije ni protiv principa narodnosti. U ovom slucaju je to i vise opravdano sto su Arbanasi severne Arbanije proizasli iz amalgamiranja Arbanasa i Srba."

Evo sto Cvijic kaze za Dubrovnik i Dubrovcane:

"Izgleda da su se Sloveni, doseljeni krajem 6 i u 7 veku, bili u pocetku naselili na strmim stranama iznad mesta na kome je danas varos, po stranama koje su bile pokrivene hrastovom sumom, dusbravom. Otuda je poreklo srpskom imenu grada."

To je, dakle, podrijetlo srpskog imena za grad Dubrovnik, koje je zamijenilo prijasnje grcko-romaneskno ime (Ragusa).

Da li su se Srbi uvijek nazivali Srbima ili im je bilo malo drukcije ime. Da li su se Hrvati uvijek nazivali Hrvatima, ili im je bilo malo drukcije ime. To isto vazi i za Bosnjake. Uostalom pogledaj malo povelje bosanskih velikana, ali ne one falsigikovane, pa se uvjeri. Ali o falsifikovanju istortijskih cinjenica nekom drugom prilikom. Sad je tema Nacertanije I. Garasanina i njegove posledice po druge narode ali i same Srbe.

Mogao si vidjeti kakav je bio eho Nacertanija u Crnoj Gori. Naveo sam samo Plav, Gusine i pokolj u Sahovicima, ali tako je bilo i u Podgorici, Bihoru i mnogim drugim mjestima Crne Gore.

Sad prezentiram propagatore Nacertanija, ali smao one najpoznatije.Vec sam kazao nesto o Garasaninu, V. S. Karadzicu, Stojanovicu, J. Cvijicu, a uskoro slijede i drugi. Iz toga mozes izvuci neke zakljuce, pa i odgovo na svoje ppostavljeno pitanje.

Kazes "da to niko ne cita". Kako da ne cita, kad citas ti, a ti nisi niko, ti si osoba koja redovano cita ove priloge. Neces valjda i to demantovati.
Pozdrav Zah

VASA CUBRILOVIC (1897.-xxx)

Vasa Cubrilovic napisao je memorandum za Stojadinovicevu vladu kome predlaze putove u rjesavanju albanskog problema. Rodjen je u Bosanskom Grahovu i bio je jedan od najmladjih sudionika u atentatu na Franju Ferdinanda u Sarajevu. Bio je povjesnicar i clan Srpske akademije nauka. U svom memorandumu za posrbljavanje Kosova kritizira kolonizaciju toga prostora poslije Prvog svjetskog rata kada su naseljavani pripadnici bivse srpske vojske kako bi se iseljavalo albansko pucanstvo. Stoga u svojemu memorandumu, upucenom 7. ozujka 1937. godine, vladi Milana Stojadinovica, predlaze metode fizickog izgona albanskog pucanstva koje s Kosova u Albaniju. To je zapravo jedno planirano i dobro razradjeno etnicko ciscenje.

Pogledajmo kako je to zamislio Vasa Cubrilovic:

"Problem Arnauta u nasem nacionalnom i drzavnom zivotu nije postao juce. On je igrao veliku ulogu u nasem srednjevekovnom zivotu, ali od sudbonosne vaznosti postao je od konca 17 veka, kada se srpske mase iseljavaju prema severu iz nekadasnjih starih ratnih zemalja, a na njihova mesta dolaze albanski brdjani. Oni se postepeno spustaju sa svojih planina u plodne kotline Metohije i Kosova i nadiruci prema severu sire se u pravcu Zapadne i Juzne Morave; preko Sar planine spustaju se prema Pologu, a odatle prema Vardaru. Do 19 veka stvorio se na taj nacin albanski trougao, klin, koji se, oslanjajuci se na osnovicu Dobar-Rogozna na svoje etnicko zaledje duboko zabio u nase zemlje, dopro do Nisa i razdvojio nase stare raske zemlje od Makedonije i doline Vardara...

Ovaj albanski klin pocela je Srbija kresati jos u prvom ustanku, isterujuci najsevernija naselja albanska jos od Jagodine."

"Ostali deo albanskog trougla imala je duznost da razbije nasa danasnja drzava od 1918. godine na ovamo. Ona to nije uradila. Ima vise razloga za to, a mi cemo ovde navesti samo nekoje vaznije:

1) Osnovna pogreska nasih odgovornih cinilaca iz toga doba bila je ta, sto su na nemirnom i krvavom Balkanu hteli da, zaboravljajuci gde su, primene zapadne metode pri resavanju velikih etnickih problema. Turska je donela na Balkan obicaj, uzet iz Serijata, da se dobijanjem bitke, i osvajanjem jedne zemlje dobija pravo nad zivotom i imanjem osvojenih podanika. Od njih su i hriscani Balkana naucili da se dobija i gubi na macu ne samo vlast i gospostvo, nego i kuca i imanje. Ovo shvatanje o privatnopravnim odnosima na Balkanu, moglo se samo donekle ublaziti zakonima, uredbama i medjunarodnim ugovorima stvaranim pod pritiskom Evrope, ali i ono je ipak sve do danas bilo glavna poluga i Turske i balkanskih drzava sve do nasih dana. Ne moramo ici u daleku proslost. Pomenucemo samo slucaje iz skorih dana: iseljavanje Grka iz Male Azije u Grcku, i Turaka iz Grcke u Malu Aziju; najnovije iseljavanje Turaka iz Bugarske i Rumunije u Tursku. Dok su sve balkanske drzave, od 1912 godine na ovamo ili resile ili su na putu da rese pitanje nacionalnih manjina njihovim iseljavanjem, mi smo se zadrzali na spornim i pipavim metodama postepene kolonizacije. Njeni su rezultati bili negativni... Kad se ima u vidu sirovost, jako razmnozavanje Arnauta i sve tezi uslovi za kolonizaciju po starim metodama, ovaj ce nesrazmer, tokom vremena, postajati sve veci, i naposletku dovesti u pitanje i ono malo uspeha kolonizacionog sto smo ga postigli od 1918 godine do danas."

"4) Besumnje da je najglavniji uzrok neuspeha nase kolonizacije u tim predelima bio sto su najbolje zemlje ostale u rukama Arnauta. Jedini moguci nacin naseljavanja naseg elementa u masama u te predele bio je oduzimanje zemalja Arnautima. Posle rata to se lako moglo proterivanjem jednog dela Albanaca u Albaniju za vreme pobuna i kecacke akcije, neozakonjivanjem njihovih uzurpacija i otkupljivanjem begluka. Ponovo moramo da se vratimo ovde na strahovitu pogresku naseg posleratnog pravnog shvatanja o zemljisnom posedu. Mesto da smo iskoristili shvatanje i samih Arnauta o njihovim uzurpacijama zemljista, retko ko je od njih imao i tursku tapiju, i to samo na kupljena imanja - mi smo, na nasu veliku nacionalnu i drzavnu stetu ne samo ozakonjavali sve te uzurpacije nego, sto je jos gore, privikavali Arnaute na zapadnoevropske pojmove o privatnom posedu. Oni ga, pre toga vremena, nisu ni imali. Tako smo im mi sami dali u ruke oruzje kojim ce se braniti, drzati najbolje zemlje, i onemogucavati nacionalizaciju za nas jednog od najvaznijih predela."

"Onaj albanski blok oko Sare planine od ogromnog je znacaja i nacionalno-drzavnog i strategiskog za nasu drzavu. Vec smo pomenuli nacin njegovog postanka i njegovu vaznost za cvrsto vezivanje predela oko doline Vardara sa nasim starim zemljama. Najveca snaga srpske ekspanzije od pocetka stvaranja prve srpske drzave pa na ovamo, jos od 9 veka, lezala je uvek u kontinuitetu te ekspanzije i starih raskih zemalja u svim pravcima pa i prema jugu... Osigurati se moze u XX veku samo ona zemlja, koja je naseljena svojim vlastitim narodom; zato je imperativna duznost svih nas da tako vazne strategijske polozaje ne pustimo da u rukama drzi nama neprijateljski i strani elemenat. To tim pre sto taj element ima oslonca na srodnu nacionalnu drzavu. Ona je za danas jos nemocna, ali i kao takova postala je baza italijanskog imperijalizma, preko koje on misli da nadire u srce nase Drzave. Protiv toga nadiranja, najsigurnije sredstvo je vlastiti element, koji ce hteti i umeti da brani svoje imanje i svoju drzavu.

Zatim, sem toga bloka od 18 srezova, Arnauti i ostale nacionalne manjine u Juznim krajevima zive rastrkano, pa nisu tako opasni za nas nacionalni drzavni zivot. Nacionalizovati predele oko Sare planine znaci i za uvek ubiti svaku iredentu i za uvek osigurati drzavinu tih zemalja."

"Arnaute je nemoguce suzbiti samo postupnom kolonizacijom; to je jedini narod koji je uspeo posljednjih hiljadu godina ne samo da se odrzi prema jezgru nase drzave, Raskoj i Zeti, nego i da na nasu stetu potisne nase etnicke granice prema Severu i Istoku. Dok se nasa etnicka granica poslednjih hiljadu godina pomerala na Severu do Subotice, na severo-zapadu do Kupe, Arnauti su nas potisnuli iz doline Skadra, nekadasnje Bodinove prestolnice iz Metohije i sa Kosova. Jedini nacin i jedino srestvo to je brutalna sila jedne organizovane drzavne vlasti, u cemu smo mi uvek bili iznad njih. Da od 1912. godine na ovamo nismo imali uspeha u borbi sa njima, krivica je do nas, jer tu vlast nismo kako treba iskoristili. O nekom njihovom nacionalizovanju u nasu korist ne moze biti ni govora. Protivno tome, u osloncu na Albaniju budi se njihova nacionalna svest, i ne rascistimo li stvari na vreme, za 20-30 godina imacemo jednu strahovitu iredentu ciji se tragovi vec opazaju a koja ce neminovno u pitanje dovesti sve nase posede na Jugu."

"Vec smo rekli da je za nas efikasno iseljavanje Arnauta iz njihovog trougla samo u masi. A da dodje do masovnog iseljavanja, prvi uslov jeste stvaranje podesne psihoze. Ona se moze stvoriti na vise nacina.

Poznato je da muslimanske mase u opste vrlo lako podlezu uticaju, narocito verskom, da su lakoverne, cak i fanaticne. Zato je potrebno prvenstveno, za iseljavanje medju Arnautima pridobiti njihovo svestenstvo i prve ljude od uticaja, ili novcem ili pretnjama. Treba, sto pre naci agitatore, koji ce agitovati za iseljavanje narocito ako bi nam htela sama Turska da dade."

"Drugo sredstvo bio bi pritisak drzavnog aparata. On treba da do krajnosti iskoristi zakone, da bi sto vise zagorcio opstanak Arnauta kod nas: globe, apsenja, nemilosrdno primenjivanje svih policijskih propisa, kaznjavanje sverca, sece suma, potrice, pustanje pasa, gonjenje na kuluk i sva ona druga srestva koja je u stanju da iznadje jedna prakticna policija. Privredno, ne priznavanje starih tapija, rad na katastru u svim predelima treba smesta obustaviti nemilosrdno uterivanje poreza i svih javnih i privatnih dugova; oduzimanje drzavnih ispasa, opstinskih ispasa, ukidanje koncesija, poslovnih dozvola za kafane, trgovine, zanate, oduzimanje monopolskih dozvola, isterivanje iz drzavne, privatne i samouprvne sluzbe, itd. - ubrzace iseljavanje. Sanitetske mere: prisilno izvrsenje svih propisa i po samim kucama, rusenje zidova i velikih plotova oko kuca, stroga primena veterinarskih mera, koja ce ometati izvodjenje stoke na pijace, itd. takodjer se dadu prakticno i efikasno primeniti. U verskim pitanjima Arnauti su najosetljiviji, pa ih i tu treba dobro darnuti. Moze se to postici sikanama svestenstva, krcenjem groblja, zabranom mnogozenstva, i narocito nemilosrdnom primenom zakona da i zenska deca moraju pohadjati osnovne skole, gde god samo ima skola.

I privatna inicijativa u tome pitanju moze mnogo uciniti. Nasim kolonistima po potrebi treba podeliti oruzje. U one predele treba plasirati staru cetnicku akciju i poverljivo je pomoci u njezinim zadacima. Narocito treba pustiti jedan talas Crnogoraca s brda da izazove masovni sukob sa Arnautima u Metohiji. Preko poverljivih ljudi ovaj sukob treba spremiti: dati mu maha sto ce biti tim lakse sto su Arnauti jace digli glavu, a ceo slucaj mirne duse treba pretstaviti kao sukob bratstva i plemena i po potrebi dati mu ekonomski karakter. U krajnjoj nuzdi mogu se izazvati i lokalne bune koje bi bile krvavo ugusene najefikasnijim sretstvima, no ne toliko vojskom koliko koloniatima, Crnogorskim plemenima i cetnicima.

Postoji jos jedno sretstvo koje je Srbija vrlo prakticki upotrebila posle 1878. godine, tajno palenje sela i arnautskih cetvrti po gradovima."

"Kolonistima se, dakle, moraju osigurati svi zivotni uslovi za nekoliko godina, ako zelimo da oni tamo ostanu. Nemilosrdno treba gusiti svaku spekulaciju sa kucama i imanjima iseljenih Arnauta. Drzava mora zadrzati za sebe neograniceno pravo raspolaganja i pokretnina i nepokretnina vlasnika i smesta po njihovom odlasku naseljavati svoje koloniste. To treba ciniti s toga jer ce se retko gde dogoditi da ce se jednom krenuti citavo selo. U takva sela treba najprije ubacivati Crnogorce, kao ljude drske, nasrtljive, bezobzirne, koji ce svojim ispadima prisiliti ostatak Arnauta da se sele, a onda dovoditi i koloniste iz drugih krajeva."

"Imajuci u vidu sve gore izlozeno, nije slucajno da mi, prilikom raspravljanja problema kolonizacije na Jugu, polazimo sa stanovista da je jedini efikasni nacin resenja toga pitanja - raseljavanje Arnauta u masi. Postupna kolonizacija nije uspela ni kod nas, kao ni nigde na drugom mestu. Drzavna vlast, kad hoce da intervenise u korist svoga elementa u borbi oko zemlje moze da uspe samo onda, ako postupi brutalno. Inace, domorodac, ukorenjen u svome zavicaju, aklimatizovan, uvek je jaci od koloniste. To u nasem slucaju treba imati tim pre pred ocima, sto imamo posla sa jednom sirovom, zilavom i plodnom rasom, za koju je pokojni Cvijic rekao da je najekspanzivnija na Balkanu.”

Citati koje sam prezentirao ponajbolje svjedoce kakva su bila stajalista koja je zastupao Vaso Cubrilovic, koji je, da podcrtam, predlagao "raseljavanje Arnauta u masi”, kako to on rece, jer je takav nacin, po njemu, "jedini efikasni nacin resenja toga pitanja”.

Dr. STEVAN MOLJEVIC, rodjen 1888.godine

Sada nakon Cubrilovica, pogledajmo sto je o homogenizaciji Srba kaze jos jedan zagovornik velikosrpske ideologije. Rijec je o dr. Stevanu Moljevicu, odvjetniku iz Banjaluke, rodjenom 1888. godine, koji je 1941. godine pobjegao u Crnu Goru. Bio je jedan od glavnih savjetnika cetnickog vodje Draze Mihajlovica. Kakve je ideje zastupao i kakvu je veliku Srbiju zelio, ponajbolje svjedoci njegov memorandum-proglas pod imenom “Homogena Srbija” objavljen u Niksicu 30. lipnja 1941. godine.

U tom proglasu Stevan Moljevic ovako pise:

"Iskusenja srpskog naroda u ovome ratu, izazvana gubitkom drzave i slobode, dovela su ga do nepokolebljivog uverenja:

da snagu drzave ne cini ni prostranstvo njene teritorije, ni broj njenog ziteljstva, pa ni bogatstvo zemlje, koliko nezavisnost pogleda, smisao i ljubav za drzavu, njenu slobodu i nezavisnost, unutrasnja sloga i duhovna povezanost naroda u casu spoljne opasnosti, te spremnost njegova da za drzavu i njenu slobodu zrtvuje sve sto ima pa i sebe sama;

2) da on tu istovetnost pogleda na drzavu, smisao i ljubav za drzavu i njenu nezavisnost moze opet postici samo ako bude okupljen u homogenoj Srbiji. Primere su mu za to dale Srbija i Crna Gora u proslim ratovima i Grcka u sadasnjem ratu.

Stoga se Srbima namece danas prva i osnovna duznost:

da stvore i organizuju homogenu Srbiju koja ima da obuhvati celo etnicko podrucje na kome Srbi zive, i da joj osiguraju potrebne strateske i saobracajne linije i cvorove, te privredna podrucja kako bi joj bio omogucen i obezbedjen slobodan privredni, politicki i kulturni zivot i razvitak za sva vremena.

Te strateske i saobracajne linije i cvorovi, potrebni za sigurnost, zivot i opstanak Srbije, iako gdegde danas ne bi imali srpsku vecinu, imaju da posluze Srbiji i srpskom narodu da se ne bi vise ponavljala teska stradanja koja Srbima nanose njihovi susedi cim se pruzi prilika.

Preseljavanje i izmena ziteljstva, narocito Hrvata sa srpskog i Srba sa hrvatskog podrucja, jedini je put da se izvrsi razgranicenje i stvore bolji odnosi izmedju njih, a time otkloni mogucnost da se ponove strasni zlocini koji su se desavali i u proslom ratu, a narocito u ovom sadanjem, na svemu podrucju na kome su Srbi i Hrvati bili izmesani, i gde su Hrvati i Muslimani s planom isli za istrebljenje Srba."

U nastavku proglasa Stevan Moljevic je obradjivao pitanje granica VELIKE SRBIJE, pa je napisao ovo:

"Osnovna greska u nasem drzavnom uredjenju bila je sto 1918. g. nisu bile udarene granice Srbije. Ta se greska mora ispraviti, danas ili nikad. Te se granice danas moraju udariti, i one moraju da uhvate celo etnicko podrucje na kome Srbi zive sa slobodnim izlazima na more za sve srpske oblasti koje su na domak mora.

1) Na istoku i jugoistoku (Srbija i Juzna Srbija) srpske su granice obelezene ishodom ratova za oslobodjenje, i njih valja samo pojacati Vidinom i Custendilom.

2) Na jugu (Crna Gora i Hercegovina) valja da u Jugozapadnu srpsku oblast udju pored teritorija Zetske banovine:

a) sva istocna Hercegovina sa zeleznickom prugom od Konjica pa do Ploca, ukljucivo sa pojasom koji bi tu prugu zasticivao, tako da bi u nju usao srez konjicki ceo; od mostarskog sreza opstine: Mostar grad, Bijelo Polje, Blagaj i Zitomislici; srez stolacki ceo; a od metkovickog sreza Ploce i sve podrucje juzno od Ploce; te Dubrovnik kome bi se imao dati poseban status.

b) severni deo Albanije, ukoliko Albanija ne bi dobila autonomiju.

3) Na zapadu valja da u Zapadnu srpsku oblast udju, pored Vrbaske banovine, Severna Dalmacija, srpski deo Like, Korduna, Banije i deo Slavonije, tako da toj oblasti pripadnu licka zeleznicka pruga od Plaskog do Sibenika i severna zeleznicka pruga od Okucana preko Sunje do Kostajnice. U tu bi oblast usao na jednoj strani srez bugojanski osim Gor. Vakuf, a od sreza lijevanjskog opstine: Lijevno i Donje Polje, a na drugoj strani od sreza sibenickog opstine: Sibenik i Skradin; od kninskog sreza; opstina Knin i srpski deo opstine Drnis sa svom teritorijom preko koje prelazi zelj. pruga Knin-Sibenik, te eventualno srpskim delom opstine Vrlika u sinjskom srezu; srez benkovacki ceo; srez biogradski ceo; srez Preko ceo; tako do granica Zapadne srpske oblasti ide Velebitskim Kanalom i obuhvata Zadar sa svim otocima pred njim, od sreza gospickog opstine: Gospic, Licki Osik i Medak; od sreza perusickog istocni deo, preko koga prelazi zelj. pruga; od sreza otocackog opstine: Dabar, Skare i Vrhovine; od sreza ogulinskog opstine; Dreznica, Gomirje, Gor. Dubrava i Plaski; srez vojnicki osim opstine Barilovic; srez Vrginmost ceo; srez glinski osim opstina Bucice i Stankovac; od sreza petrinjskog opstine: Blinja, Gradusa, Jabukovac i Sunja; srez kostajnicki osim opstine Bobovac; od sreza Novske opstine: Jasenovac i Vanjska Novska, ali ove opstine valja porusiti tako da zelj. pruga ostane na teritoriji ovih dveju opstina; srez okucanski ceo; srez pakracki osim opstina: Antunovac, Gaj i Poljana; od sreza pozeskog opstina Velic Selo; srez Daruvar, Grubisno Polje i Slatina; zatim bosanski srezovi Derventa i Gradacac. Razume se da u ovu oblast ulaze i svi drugi srezovi unutar navedenih granica.

Za ovu zapadnu srpsku oblast, koja bi imala 46 srezova sa blizu milion i po dusa, na kojoj je celo preduzece Sipada, i veliki gvozdeni rudnik Ljubija, preko koje prelazi Jadranska pruga Valjevo - Banja Luka - Sibenik, valjalo bi obezbediti Zadar s okolinom i otoke koji su pred njim radi zastite njenog izlaska na more.

4) Severnoj srpskoj oblasti valja dati, uz teritoriju Dunavske banovine, oduzete joj srpske srezove Vukovar, Sid i Ilok, i od vinkovackog sreza opstine: Vinkovci, Laze, Mirkovci i Novi Jankovci; srez i grad Osijek ceo; Ovoj oblasti valja obezbediti Baranju s Pecujom i istocni Banat s Temisvarom i Resicama.

5) Sredisnjoj srpskoj oblasti - Drinskoj banovini - imaju se povratiti oduzeti joj bosanski srezovi: Brcko, Travnik i Fojnica.

Dalmacija, koja bi obuhvatala Jadransku obalu od Ploca pa do Sibenika, te od bos. herc. srezova: Prozor, Ljubuski, Duvno; zapadne delove motarskog i livanjskog sreza, te delove kninskog i sibenickog sreza na severu, ima da udje u sastav Srbije i da dobije zaseban autonoman polozaj. Rimokatolicka crkva u Dalmaciji bice priznata i od drzave pomagana, ali rad crkve i rimokatolickog svestenstva u narodu mora biti na korist drzave i pod njenom kontrolom.”

U poglavlju "II. Odnos prema ostalim jugoslovenskim i balkanskim drzavama” Moljevic je pisao:

"Srbija ima da, verna svojoj proslosti i svojoj misiji na Balkanu, bude i u buducnosti oslonac jugoslovenske misli, te prvi pobornik balkanske solidarnosti i Gledstonova principa Balkan balkanskim narodima. Vreme trazi okupljanje manjih drzava u vece jedinice, saveze i blokove, a od Srba ce to traziti i njihovi prijatelji. Srbi ce se tim trazenjima rado odazvati, jer je to u duhu njihove istoriske misli na Balkanu. Srbi su tim putem posli vec onda kad su stvarali Jugoslaviju, i oni s toga puta nece natrag. Samo, kako je prvi korak na tome putu bio pogresno ucinjen u tome sto su oni sve dali i u Jugoslaviju odmah utopili i Srbiju i Crnu Goru i srpstvo, dok su ostali - Hrvati i Slovenci i muslimani - posli protivnim putem - da od Jugoslavije sve uzmu, a nista da ne daju, to se sad ta greska mora ispraviti, a ispravice se samo ako Srbi odmah pri vaskrsu Jugoslavije, vec u prvom casu, i bez icijeg pitanja, stvore homogenu Srbiju u granicama kako su napred oznacene, pa tek onda sa te osnovice, kao svrsenog cina, pristupe uredjenju svih ostalih pitanja sa Hrvatima i Slovencima.

Jugoslavija bi, prema tome, imala biti uredjena na federativnoj osnovi sa tri federalne jedinice: srpskom, hrvatskom i slovenackom (Srbija, Hrvatska i Slovenija, moja op.). I tek kad se to stanje sredi, kad se svi srpski krajevi povezu u jednu homogenu Srbiju i kad se sazive, onda bi se moglo pomisljati na uze zblizenje s Bugarima... Srbi moraju imati hegemoniju na Balkanu, a da imaju hegemoniju na Balkanu, moraju prethodno imati hegemoniju u Jugoslaviji."